Άλλο ένα βήμα προς την αποξένωση θα πούνε οι φοβικοί διαδικτυοκλάστες. Όμως εμείς προσερχόμαστε με την ίδια χάρη και στα καφέ και στις συναθροίσεις και σπεύδουμε στα ταβερνεία όχι υποχρεωτικά λιμοκτονούντες αλλά ως εκ πεποιθήσεως σύνδειπνοι,
αν και προερχόμενοι συχνά από συναυλίες σύγχρονης μουσικής, με τα γνωστά συμπτώματα που αφήνει η παρατεταμένη παραμονή σε κλειστούς χώρους όπου διεξάγονται πειράματα σχετικά με τις μορφές που μπορεί να πάρει η κενότητα
δηλαδή εκεί όπου το περιεχόμενο αποτελεί παραπροϊόν της συνθετικής παραγωγικής διαδικασίας, ο δε στοχασμός υπάρχει μόνο ως αποκύημα επίδειξης πνευματικής ευρωστίας.
Λοιπόν το ελλειμματικό ενεργειακό μας ισοζύγιο είναι αδύνατον να ενισχυθεί μόνο με βρώσιμες πηγές ενέργειας! Που σημαίνει πως όταν ο μοντερνισμός αναλώνεται συστηματικά σε στοχαστικούς μηρυκασμούς και οι μεταμοντέρνες σούπες σερβίρονται πιο άνοστες από ποτέ, οι υπάρχοντες χώροι στέγασης των πνευματικών μας ανησυχιών οφείλουν να μοιραστούν τη χαρά της φιλοξενίας με τουλάχιστον ένα επιπλέον σταυροδρόμι πνευματικών συναντήσεων που θα υποστηρίζει τον γραπτό λόγο και θα σχεδιάζει δολιοφθορές που μόνο αυτός είναι ικανός να προξενήσει.
Κι αυτό γιατί ο γραπτός λόγος, επικεντρωμένος στη συντακτική οργάνωση του σημασιακού του περιεχομένου, αντίθετα από τον προφορικό που μπορεί εύκολα να αποκεντρωθεί και λόγω εξωτερικών παραγόντων και εξαιτίας της χρήσης παραγλωσσικών εκφραστικών μέσων, είναι ίσως καταλληλότερος να επωμιστεί το βάρος μιας νηφάλιας ανταλλαγής απόψεων ή άσκησης κριτικής. Πόσο μάλλον όταν οι πιθανές αυθαιρεσίες του μουσικοκριτικού λόγου δεν οφείλονται μόνο στην αντικειμενική δυσκολία αναφοράς σε ένα ούτως ή άλλως άρρητο περιεχόμενο - έστω και με σαφώς περιγράψιμη μορφή - αλλά συνήθως πολλαπλασιάζονται εξ αιτίας περιβαλλοντικών παραγόντων δηλαδή από την τοποευπαθή και χρονοευπαθή διαδικασία παραγωγής του προφορικού είδους.
Αλλά τότε γιατί να μην καταφύγει κανείς σε κάποιο από τα υπάρχοντα περιοδικά ή ίσως στη λύση της δημιουργίας ενός νέου; Είναι αλήθεια ότι οι έντυπες μορφές μας προσφέρουν μοναδικές απτικές οσφρητικές και οπτικές απολαύσεις μαζί ίσως με την ανομολόγητη ικανοποίηση της κτήσης του υλικού αντικειμένου. Έχουν όμως και μειονεκτήματα έναντι των ηλεκτρονικών μορφών.
Πρώτον, έχουν πολύ υψηλότερο κόστος.
Δεύτερον, υποφέρουν από την περιοδικότητά τους που σημαίνει ότι κάθε δημοσίευση πρέπει να περιμένει μέχρι τη στιγμή της έκδοσης.
Τρίτον, υποφέρουν πάντα από έλλειψη χώρου.
Τέταρτον, η έλλειψη χώρου μπορεί να χρησιμεύσει ως άλλοθι.
Πέμπτον, τα περιθώρια για εκ των υστέρων διόρθωση ή ανασκευή του περιεχομένου είναι μηδαμινά.
Έκτον, οι συντακτικές ομάδες και η αρχισυνταξία είναι κάποτε επιρρεπείς σε αυθαιρεσίες διαλογής και περικοπής κ.α.
Καλούμε λοιπόν τον συνάδελφο μουσικό, τον φίλο και τον υποψιασμένο περαστικό αναγνώστη να συνεισφέρει την προσωπική του κατάθεση σκέψης και εμπειρίας σ’ αυτό το κοινό μουσικό ημερολόγιο συμμετέχοντας σε μια διαρκή τηλεδιάσκεψη που θα προσπαθήσουμε όλοι να κρατήσουμε ενδιαφέρουσα και που - ποιος ξέρει - θα μπορούσε κάποια στιγμή να καταλήξει σε ένα ακόμα καλύτερο συμπόσιο!
121 comments:
Οι παρατηρήσεις σου για τη δημιουργία του blog σε σχέση με ένα περιοδικό είναι σωστές.Άλλωστε το ζητούμενο είναι μια δημιουργική εξωστρέφεια. Ας γινει λοιπόν μια αρχή αμφισβήτησης ενός αρρωστημένου συναυλιακού περιβάλλοντος χωρίς όμως αυτό να αναλλώνεται σε στείρα νεοσυντηρητική κριτική. Θέλω να πω οτι κρίσεις σχετικά με τις μορφές που μπορει να πάρει η κενότητα όπως αναφέρεις είναι γενικόλογες ενω αυτό που μας λείπει είνα η θέση, δηλαδή μορφές με περιεχόμενο. Αλλά πανω σε αυτό νομίζω οτι θα έχεις μια απάντηση όχι μόνο σαν λόγιος αλλά μέσα από το έργο σου σαν συνθέτης που είσαι
Ας συμφωνήσουμε λοιπόν: Μακριά και από νεοσυντηρητικές και από παλαιοπροοδευτικές κρίσεις. Αλλά η κενότητα ή υπάρχει ή όχι. Θα συμφωνείς πως αν και όπου υπάρχει αποτελεί η ίδια πρόβλημα. Δεν αποτελεί συντηρητισμό η διαπίστωσή της!
Γενικόλογη είναι η ρήση περί "αρρωστημένου συναυλιακού πειβάλλοντος". Δηλαδή να μην κρίνουμε τα έργα και ό,τι αυτά κομίζουν και να ασχολούμαστε με τον περίγυρο;
Η διαπίστωσή σου ότι "αυτό που μας λείπει είναι η θέση, δηλαδή μορφές με περιεχόμενο" είναι η απόλυτη δικαίωση των απόψεών μου που μόλις μερικές γραμμές πιο πάνω έβρισκες νεοσυντηρητικές.
Η τελευταία σου πρόταση μου αρέσει ιδιαιτέρως. Είναι ταυτοχρόνως παροτρυντική, κριτική, κολακευτική και προβοκατόρικη. Αλλά το έργο κάθε συνθέτη, της ταπεινότητάς μου συμπεριλαμβανομένης, εμπεριέχει και την προσωπική του απάντηση. Η πειστικότητα της απάντησης είναι ένα από τα αντικείμενα αυτής της συζήτησης. Να θυμίσω μόνο, πως δικαίωμα στην κριτική έχουν ακόμα και μη-συνθέτες.
Άρα η κενότητα χρήζει πολλαπλών ερμηνείων! Το κενό κατ' εσένα έργο βρίθει περιεχομένου κατ΄άλλον
Απαντώ στον Κώστα και τον κειμενογράφο:Το πρόβλημα δεν είναι η κενότητα ως ον ή μη-ον αλλά ο αποκρυπτογράφος! Το κενό ως κενό δεν το ορίζει ούτε ο υπέρτατος Νους
λόγω της κβαντικής του υπόστασης.
Κώστα και Φίλιππε, η σκέψη πως πραγματικό κενό δεν υπάρχει ούτε στο κβαντικό σύμπαν ούτε κατά συνέπεια στις αίθουσες των συναυλιών με καθησυχάζει αφάνταστα. Τίποτα δε με παρηγορεί περισσότερο από το ενδεχόμενο να φταίει απλώς η αποκρυπτογραφική μου ικανότητα.
Και θα ευχόμουν ειλικρινά οι συζητήσεις που θα διεξαχθούν εδώ να βοηθήσουν και μένα και άλλους σ' αυτή την κατεύθυνση. Άλλωστε η ίδια ή σύμπραξη στη δημιουργία αυτού του blog και νομίζω και το μεγαλύτερο μέρος του αρχικού μου κειμένου δείχνουν την αισιόδοξη διάθεσή μου.
Οι συζητήσεις περί μορφής,περιεχομένου,κενού ή περιεχομένου του κενού είναι κενές περιεχομένου αν δεν συνοδεύονται από αισθητικές προτάσεις, δηλαδή τα ίδια τα έργα. Επειδή δεν είμαστε αργόσχολοι αναγνώστες ή συντάκτες ευφυολογημάτων, τα "Ημερολόγια Νέας Μουσικής" αποτελούν βήμα θέσεων μέσα από τις οποίες διαμορφώνεται μια νέα αισθητική. Και θέσεις είναι τα έργα. Ξεκινάμε, δηλαδή από το έργο και όχι από το κενό, τη μορφή,
ή το περιεχόμενο. Κρίνοντας όμως το έργο κρινόμαστε και εμείς οι ίδιοι για την κρίση μας! Έτσι, πολλές φορές, υποστηρίζοντας ή όχι ένα έργο είναι ταυτόσημο με τη δικαίωση των προ-επιλογών μας. Ισως εδώ βρίσκεται η δυσκολία.Δεν είμαστε όσο θα έπρεπε ελεύθεροι να φτιάξουμε τον κόσμο μας από την αρχή, όπως πραγματικά θα θέλαμε να είναι. Έστω και αν στο τέλος δεν είναι τόσο πρωτότυπος, σίγουρα όμως θα είναι πολύ διαφορετικός.
Επαναλαμβάνω πως μια αισθητική κρίση δεν οφείλει καθόλου να συνοδεύεται από πλήρη αισθητική πρόταση. Πρώτον, κανείς δε μας βεβαιώνει ότι η νέα αισθητική πρόταση θα οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα από την προηγούμενη. Δεύτερον αισθητική πρόταση ενδιαφέρονται να κάνουν πολύ λιγότεροι άνθρωποι από όσους είναι σε θέση να εκφέρουν κρίση. Τρίτον, κάθε αισθητική κρίση εμπεριέχει ήδη εν σπέρματι μια πρόταση είτε αυτή συγκροτείται στην ολοκληρωμένη μορφή ενός τελειωμένου έργου, είτε όχι. Τέταρτον, αν το μόνο που χρειαζόμαστε είναι περισσότερα έργα-προτάσεις τότε γιατί δεχτήκαμε εξ αρχής να εγκαινιάσουμε αυτόν το διάλογο και γιατί επανερχόμαστε σ’ αυτόν σχεδόν κάθε φορά που συναντιόμαστε; Πέμπτον, γιατί δεν ενημερώνουμε τους κριτικούς της τέχνης ότι τελικά δεν τους χρειαζόμαστε και τελικά έχει νόημα η κριτική ή όχι; Για να μην πω πως η εμμονή στην παρουσίαση ενός έργου ως αποδεικτικό στοιχείο για την επάρκεια εκφοράς μιας κρίσης θα μπορούσε να εμπεριέχει και έναν ιδιότυπο ρατσισμό. Δηλαδή ένας μη μουσικός δεν έχει δικαίωμα να διαπιστώνει την ανεπάρκεια περιεχομένου ενός μουσικού έργου;
Προσωπικά δε με ενδιαφέρει πόσο πρωτότυπος θα είναι ο κόσμος μας μετά την όποια αισθητική πρόταση. Μου φτάνει η ειλικρινής προσπάθεια για έναν αισθητικά επαρκέστερο κόσμο. Ό,τι κι αν αυτό σημαίνει για καθέναν.
Συμφωνώ με τον Άλκη παρά την αυστηρότητα τς θέσης του. Κάθε αισθητική πρόταση, ως συνέπεια ενός έργου,ειναι αναγκαία διότι απο εκεί αρχίζει η μουσική από εκεί όμως αρχίζει και η κριτική.Συμφωνώ επομένως και με τον Σπύρο ότι η αισθητική κρίση εμπεριέχει εν σπέρματι μια πρόταση
που επιδρά με την σειρά της στον συνθέτη θετικά.Έχει όμως δευτερεύουσα σημασία. Η ιστορία της μουσικής, σε ένα βάθος χρόνου, θα ήταν πάνω κάτω η ίδια χωρίς την κριτική που αξιολογεί αλλά δεν καθορίζει την ιστορική εξέλιξη.Όσο για εμένα που απλώς αγαπώ υπερβολικά την σύγχρονη μουσική, η χαρά μου είναι να ακούω τις αερομαχίες ανάμεσα στα έργα του Webern (Έξι Κομμάτια για Ορχήστρα) και του Bartok (Τέσσερα Κομμάτια για Ορχήστρα), Του Lutoslawski (Livre pour Orchestre) και του Ξενάκη (Jonchais),για να περιοριστώ σε δύο σημαδιακές δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα.
Ελπίζω το Blog αυτό των Ελλήνων συνθετών να μου δώσει την ευκαιρία να γνωρίσω νέα ένδιαφέροντα έργα μέσα στο χάος της παραπληροφόρησης που χαρακτηρίζει η ανεξέλεγκτη υπερπληροφόρηση της εποχής μας.
μας χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι μασ δινεται η δυνατότητα να αναπτύξουμε και τις δικές μας σκέψεις για την τραγελαφική πραγματικότητα που μας περιβαλλει με όλη την μυζέρια της και να συμβάλλουμε και μεις με τον, όλο χιούμορ και αυτοσαρκασμό, ροκάδικο κβαντικό μας νου. ελπίζουμε η υποκειμενική μας άποψη να συμβάλλει στην αντικειμενική βελτίωση του τρόπου σκέπτεσθαι όλων των υποψιασμένων του blog σας. εμείς απαρτίζουμε τρεις προσωπικότητες. την flo με ροκάδικες καταβολές καταπιεσμένες απο την καθημερινότητα του δημοσιουπαλληλικού κώδικά οι οποίες ξεπροβάλλουν με την παραμικρή σπίθα αντίδρασης προς το νεο καταστημένο που το εχει "χεσμένο" παρόλα αυτά, την κόρη της η οποία τα αμφισβητεί -ολα γενικώς η κατα περίπτωση-συμφωνεί με τον Σπύρο και μέσα από την "εν καταλήψει" ζωή της ψάχνεται επιστημονικά ακούγωντας cd horizons και reflections και την νονά της κόρης που βρίσκεται ανάμεσα στον αρχαίο Ινδουπεραισθητικό, Υπερβατικό κόσμο και στον κβαντικό κόσμο με φυσική ύπαρξη επι του όρους των κενταύρων ασπαζόμενη ήχους από τη μια διαλογισμού και από την άλλη δελφινιών και φαλαινών...
και μετά την προσφορά γνωριμίας 3 in 1 απορρίπτουμε την κενότητα σε κάθε μορφή της(εκτός από το δημιουργικό κενό) ενισχυουμε την εκφρασή μέσω της δημιουργικής μουσικής ότι μορφή κιαν έχει και πιστεύουμε πως η υποκειμενικότητα όταν είναι αληθινή και προέρχεται από ψυχική εξύψωση έχει αποτέλεσμα μια καλύτερη αντικειμενικότητα
Αγαπητέ μου Φίλιππε, αναγκαία ή όχι η αισθητική πρόταση είναι παρούσα σε κάθε έργο. Όπως το θέτεις το μόνο που φαίνεται να σε απασχολεί είναι ο βαθμός της πρωτοτυπίας της.
Η αισθητική άποψη, άρα και κρίση, δεν έχει δευτερεύουσα αλλά πρωτεύουσα σημασία! Κι όχι μόνο για τη συνέχεια, αλλά και/κυρίως για την ίδια τη συνθετική διαδικασία. Εκεί, η αισθητική κρίση δεν είναι μόνο παρούσα αλλά συμμετέχει ως ισχυρότατος διαμορφωτικός παράγοντας όντας ταυτοχρόνως και η ίδια υπό διαμόρφωση.
Άρα η ιστορία των τεχνών δε θα ήταν καθόλου η ίδια υπό την επίδραση μιας εντελώς διαφορετικής κριτικής από επαΐοντες και κοινό, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως αρκούν ένα δύο άρθρα για να αλλάξουν τον ρου της ιστορίας.
Παρεμπιπτόντως μου αρέσουν και μένα κάποια έργα από αυτά που ανέφερες αν και αδυνατώ να εξηγήσω γιατί αντιλαμβάνεσαι την υφολογική σύγκλιση ή απόκλιση έργων ως αερομαχία.
Χαιρόμαστε για τη γνωριμία της αδιαίρετης τριάδας της FLO και ευχαριστούμε για τα σχόλια. Μας ενδιαφέρουν τόσο ο συλλογικός νους της τριάδας όσο και οι προσωπικές απόψεις κάθε μέλους της. Ιδίως όταν η διαμεσολάβησή σας μας επιτρέπει να διατηρούμε ζωντανή την ελπίδα επαφής και με άλλα νοήμονα όντα είτε θαλάσσια είτε από το Υπερπέραν.
Πολύ συχνά οι δάσκαλοι του ΖΕΝ ρωτούν, για να βοηθήσουν τη ροή μιάς κουβέντας, αντί να εκφράζουν μια θέση. Εγώ, αν και μη δάσκαλος ρωτώ: Τι σχέση έχει η πνευματική δημιουργία με την αισθητική? Κατά την γνώμη μου καμμία, καθώς αλλού είναι η ουσία...
Η αισθητικη ειναι συναρτώμενη με την πνευματικη καλλιεργια.Ως εκ τουτου δεν συμφωνω με τον Ανασταση που φαινεται φανατικος μιας υποκειμενικης υποτιθεμενα πνευματικης δημιουργιας. Η ανεξαρτησια ο ερωτισμος η περιεργεια και ο ανησυχος νους δεν μπορει να ειναι συμβατες ιδιοτητες ούτε με τους αποχαυνομενους ημιμαθεις ουτε με τους φανατικους.Αυτα που βιωνουμε σημερα με απογοητευουν και μου προκαλουν αισθηματα απεχθιας για την προφανη λαχταρα για ευκολο πλουτισμο.Υποτιμουν τη νοημοσυνη μας και δεν το ανεχομαι.αυτο το μπαχαλο των αποστειρωμενων κλισε σε ολα τα επιπεδα του σημερινου γιγνεσθαι θα επρεπε να εχει καταβαρωθρει απο τουσ ς υποψιασμενους και τους καλιτεχνες πριν να μας αλλωτριωσει η απραξια και η αισχρη μετριοτητα των κρατουντων.ειναι νομιζω στο χερι μας να προσπαθησουμε να βγουμε απο το τελμα.Οσο μενουν οι πραγματικες αξιες στο περιθωριο δινουμε την ευκαιρια στις μετριοτητες και στα χαμηλα IQ να μας καπελλώνουν
Flo συμφωνώ σε όσα λες ομως μην υποτιμάς αυτό που θα λέγαμε "βάθος της υποκειμενικότητας" και που είναι αναγκαίο για τη δημιουργία. Δεν σου κάνει εντύπωση πώς πολύ συχνά όλοι αυτοί που εσύ ονομάζεις "κρατούντες" ακριβώς αυτοί οι ταγοί του ασήμαντου, είναι που περηφανεύονται για την αισθητική τους? Μήπως λοιπόν η αναζήτηση του εσωτερικού εαυτού είναι πιο σημαντική,μήπως από εκεί "φωτίζεται" η δημιουργία, και βέβαια βοηθούν ύστερα και οι αισθητικές αναζητήσεις?
Μεσα σε αυτο το απαραδεκτο κιτς που μας περιβαλει ειναι το λιγοτερο ουτοπια να προσπαθουμε έμεις οι ψαγμενοι να βελτιωσουμε την αισθητικη της δημιουργιας ειτε αυτη αφορα καλλιτεχνες ειτε επιστημονες.Γεγονος ειναι οτι η πλυση εγγεφαλου απο τους συντηρητικους κυβερνωντες με τα επικοινωνιακα τρικς μας εχει μπλοκαρει την λαχταρα,την ευχαριστηση,το παθος και το κεφι για βελτιωση της δημιουργηκοτητας.Ολα τα αξιολογα μυαλα σημερα,τουλαχιστον στη χωρα μας,ειναι παροπλισμενα ,παραγκωνισμενα,ή απαθη γεγονος που με κανει να εξαγριωνομαι.Αν μπορουσαμε τουλαχιστον να συμμαχισουμε εμεις για να αφυπνισουμε συνειδησεις.Το θεττω σαν προκληση στην αισθητικη,καλλιτεχνικη σας υποσταση.Σαν FLO προκαλλω την επαναστατιμενη καλλιτεχνικη σας εμπνευση να συνταχθει με την δικη μου ροπη προς οτιδηποτε μη συντηρητικο και ευτελες μπας και βγουμε απο το τελμα της μιζεριας και της εξαθλειωσης της περιρρεουσας ατμοσθαιρας.Θεωρω ειδος ηδονης την αναγκη να ξεμπροστιασουμε ή ακομη και να αναχαιτισουμε την υπαρχουσα κρατουσα σεμνη και ταπεινη μπουρδολογια.
Γιατι το blogg σας δεν περιλαμβανει γυναικειο πληθισμο?
anonymous, η FLO είναι εκπρόσωπος του γυναικείου φύλου (διάβασε το πρώτο μήνυμά της) Ίσως σε μπερδεύει ο δυναμισμός της. Αλλά γιατί δεν καλείς τις φίλες σου που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν;
Ελπίζουμε όλοι σε μεγαλύτερη γυναικεία συμμετοχή και είμαστε βέβαιοι ότι σε λίγο καιρό θα μας τιμήσουν περισσότερες άξιες εκπρόσωποι του φύλου.
Η χαρά μου για τη δημιουργία ενός χώρου συζήτησης για όσα μας "καίνε" ακολουθήθηκε απο μιά αμηχανία διαβάζοντας γενικόλογες μεγάλες προτάσεις. Λίγο πιό συγκεκριμένα, παιδιά... Αλήθεια, κάποιες γνώμες για το "έργο" για πιάνο του Arvo Pært, ΚΟΑ 26-1-2007;
Ο Arvo Paert έγραψε δύο ενδιαφέρουσες συμφωνίες αρ. 1 και 2)στην δεκαετία του 60. Τα μεταγενέστερα έργα του, νεοτονικά σε βαθμό υπέρτατου λαικισμού, με μπόλικη παραχριστιανική σάλτσα,είναι ανάξια σχολιασμού.
Ας θυμηθούμε μόνο τα tintinnbuli, τις καμπανίτσες του δηλαδή ως τρόπο μουσικής έκφρασης, που δεν φανερώνει απλότητα γραφής αλλά συνθετική και διανοητική ένδεια.
Το συγκεκριμένο έργο για πιάνο δεν το άκουσα γιατί δεν είμαι κρατικός υπάλληλος και επομένως δεν παρακολουθώ τις συναυλίες της ΚΟΑ που απευθύνονται σε δημοσίους υπαλλήλους.
εμενα ο Περτ μου αρέσει πολύ,το fuer Alina υπέροχο...τι παίχτηκε στο Μεγαρο? Τα ξαναλέμε!
Φαίνεται πως όσοι από μας συμπαθούν τον Pärt πρέπει να ανησυχήσουν για το ενδεχόμενο και μιας προσωπικής τους «συνθετικής και διανοητικής ένδειας». Είναι επίσης περιττές οι συζητήσεις για οποιοδήποτε έργο του Pärt μετά τη δεύτερη συμφωνία του καθώς έχει ήδη χαρακτηριστεί από τον τοπικό κομισάριο «ανάξιο σχολιασμού». Με άλλα λόγια όποιος έχει τη γενναιότητα να επανεξερευνήσει συνθετικά τη μουσική του Όκεγκεμ και του Ντυφαί διολισθαίνει σε υπέρτατο νεοτονικό λαϊκισμό και η θρησκευτική και μυσταγωγική ατμόσφαιρα των έργων του – έστω κι αν υπάρχουν εμμονές – κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν ως «παραχριστιανική σάλτσα». Από την άλλη μεριά η “εμπροσθοφυλακή” της σύγχρονης μουσικής διανόησης μοιάζει να μην έχει κανένα πρόβλημα με την αέναη ενασχόληση με το μίτο των Λογοθετικών πλεξούδων και με τα Ξενακικά κακέκτυπα. Λογικό, αφού κάποιοι μετράνε τη νεωτερικότητα με γνώμονα το σοκ που είναι σε θέση να προκαλέσει μια παρτιτούρα.
Aς υποθεσουμε οτι ως εκπροσωπος του ασθενους φυλου ,μπορω να εκφρασω ολη την οργη μου χωρις να θεωρηθω πολεμοχαρης και δυσαρεστη.ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ στην Ελλαδα και εν πολλοις ευθυνεσθε και σεις που συμμετεχετε σε αυτο το blog.Δεν ανηκω στο club των ελιτιστικων δημιουργων που προφανως ειστε,αλλα θα ηθελα να κανετε μια κινηση προς την κατευθυνση της εκπαιδευσης των παιδιων μας,γιατι η νεα γενια ειναι η μονη που, σε αντιθεση με την δικη μας, δεν περιμενει καλυτερευση της ζωης της,ειτε λογω της απαθειας των ηθινοντων, ειτε λογω της οικολογικης καταστροφης που τους κληρονομουμε,ειτε λογω της δικης μας αναλωσης σε πιο πεζα πραγματα.Μη ξεχνατε οτι τα μυαλα οπως και τα αλεξιπτωτα για να λειτουπγουν πρεπει να ειναι ανοιχτα.Εσυ Σπυρο, νομιζω οτι θα μπορουσες να ηγηθεις μιας πρωτοποριακης ,εποικοδομιτικης κινησης προς αυτην την κατευθυνση.Εξαλλου ολοι μας εχουμε διεγερμενες τις αισθησεις μας προς την κατευθυνση της ανατασης και της επιτευξης ενος καλυτερου τροπου ζωης.Παντοτε μεσω του συνθετικου σου εργου ή της αισθαντικης καλλιεργειας σου.
και κάτι άσχετο... γιατί η ώρα δημοσίευσης του σχολίου είναι διαφορετική από την πραγματική..; ασ πούμε τώρα είναι 10:25 το βράδυ που στένω αυτό το σχόλιο...
Αγαπητή μου FLO συγκαταλέγομαι στους μουσικοπαιδαγωγούς που μέμφεσαι αφού κατά την περίοδο της διδασκαλικής μου θητείας (ευτυχώς όχι ηγεσίας) δε σημειώθηκε καμιά αξιοσημείωτη πρόοδος στο σύστημα. Για να διατηρήσω στα ίδια επίπεδα το μερίδιο της ευθύνης μου και στους λοιπούς τομείς της μουσικής μας ζωής, σπεύδω να παραιτηθώ από τη διεκδίκηση οποιασδήποτε ηγεσίας, της οποίας άλλωστε υπέρτατος κριτής είναι η ιστορία. Μπορώ να σε βεβαιώσω πάντως πως στα ημερολόγιά μας γράφουν ήδη κάποιοι σημαντικοί συνθέτες και ερμηνευτές και τα διαβάζουν ακόμα περισσότεροι, απόψεις των οποίων θα έχουμε τη χαρά να μοιραστούμε σύντομα. Το λιγότερο που έχουμε να κερδίσουμε είναι η καταγραφή όσο γίνεται περισσότερων απόψεων. Έχει κι αυτό τη σημασία του μέσα σε μια εν δυνάμει δημοκρατία. Mόλις έγινε μια ακόμα αρχή. Ποιος ξέρει ποιά θα είναι η συνέχεια!
Η ώρα δημοσίευσης που σημειώνεται κάτω από κάθε σχόλιο είναι προφανώς η ώρα του φιλοξενούντος server. Έχουμε φαίνεται διαφορά δύο ωρών.
θεωρω οτι η συνεχεια αυτης της προσπαθειας θα βελτειωση αισθητικα και δημιουργικα τον περιβαλοντα συντηρητισμο και σαν αισιοδοξο ατομο που ειμαι ελπιζω ,οπως ο Αλκης,να δοσουμε μια ωθηση για να φτιαξουμε τον κοσμο μας απο την αρχη.Αρκει να μην υποτιματε το μεγεθος του πλουτου των ικανοτητων σας
Δέν έχω κανένα πρόβλημα με τη νεοτο(ξ)νικότητα (μου βγήκε κατα λάθος αλλα μου άρεσε και το αφίνω...) ή το μεταμοντερνισμό. Δέν μπορώ να δεχτώ την όψιμη "ανακάλυψη" του 15ου αιώνα και ό,τι άλλο διδάσκουμε στους νεοσσούς της αντίστιξης να το ενστερνίζονται οι πρώην καταπιεσμένοι της ανατολής με τις ευλογίες της δύσης κι αυτό να σερβίρεται σάν τέστ αντοχής των νεύρων μου, της υπομονής αλλα, εν τέλει, και της νοημοσύνης μου. Το περι ού ο λόγος κομμάτι έχει τον τίτλο "Lamentate" για πιάνο και ορχήστρα. Πάντως, όσο για Ξενακικά και Λογοθετικά πρότυπα, μακρυά απο 'μάς. Την Αλήθεια του καθενός μας, ανεξάρτητα απο style και design, αυτή να βγάλουμε προς τα έξω και ίσως κάτι να σωθεί. Ναί, δέν υπάρχει μουσική παιδεία και πώς θα μπορούσε αφού δέν υπάρχει καθόλου παιδεία. Πρέπει να συμβιβαστούμε με τους απαίδευτους, όσους τουλάχιστον είναι ακόμη αθώοι. Καλό σας βράδυ και καλή συνέχεια.
Aγαπητε SYSSIPHE,Διαφωνω με οποιαδηποτε ιδεα συμβιβασμου ως προς τους απαιδευτους΄,εστω και αθωους,γιατι σηματοδοτει μια μορφη συμβιβασμου.Θα προτιμουσα μια πιο ενεργητικη προσεγγυση προς ενα στοχο βελτειωσης του περιρεοντος χαους,οσο αυτο εξαρταται απο τη φλογα της δημιουργιας που υποθεττω σας χαρακτηριζει.Ο ακαδημαίκος τροπος ενστερνισμου μιας μουσικης απολαυσης που σε διαπερνα, πρεπει να εξωτερικευεται ωστε να βρισκει αποδεκτες.Τα θαλασσια οντα π.χ.με τους μουσικους,αισθησιακους ηχους τους πετυχαινουν τις προσεγγησεις τους με μονο εφοδιο το ενστικτο τουςοτι βρισκουν ανταποκριση στους συντροφους τους.Ελπιζοντας οτι η χημια που υπολογιζω οτι διακατεχει τους συγγραφεις αυτης της σελιδας θα μας ωθησει σε κατι πιο εξελειγμενο.εκτος αν εχουμε στην παρεα ανοργασμικα κβαντικοελιτιστικα οντα.Ειμαι μαλλον αισιοδοξη οτι εχω κανει τη σωστη επιλογη να επικοινωνω μαζι σας και αυτο και μονο μου δημιουργει μια αισθηση πληροτητας που θα ηθελα να τη διοχετευσετε και προς αλλους υποψιασμενους .
Πρεπει να σας ομολογησω οτι ειμαι λιγο απειρη σε αυτο το ειδος επικοινωνιας, γιαυτο ελπιζω να μην συνεισφερω στην ,εστω στιγμιαια αναδειξη των αρετων του γέλιου που μπορει να αναδυεται απο τυχον λαθη γραφης. Παρολα αυτα φλερταρω με την ιδεα οτι αποκτω επαφη με ατομα που μου εξαπτουν τη λαχταρα μου για γνωση σε πεδια ανεξερευνητης μουσικης καλλιεργειας.Και συγχωρηστε μου αν θελετε, τα τυχον ,λογω ελλειψης επαρκους χρονου λαθη μου.Μποπει να τα αποδοσετε και στην χιουμοριστικη διαθεση αυτορσαρκασμου μου .Ετσι κι αλλοιως η αποστειρωμενη τελειοτητα δεν παει σε κανενα,πολυ περισσοτερο δε στα δελφινια που χανονται μεσα στην μουσικη πανδεσια που τους προσφερετε.
Αγαπητή Φλο
Πρίν απο καιρό, ανοιχτά απο τα Μέθανα, κάποια δελφίνια πλησίασαν ένα σκάφος οπου επέβαινε μιά παρέα μουσικών. Επηρεασμένοι απο τη μυθολογία, αρχίσαμε να τραγουδάμε (ήτανε μιά φρεγάτα παιδιά...) Τα δελφίνια μας κοίταξαν περίεργα -ναί, χωρίς πλάκα- και γυρνώντας τα μπρός-πίσω και την κοπανήσανε. Η καλή πρόθεση ή η ιδέα που έχουμε γι αυτήν μπορεί να έχει τελείως άλλο αποτέλεσμα απ' αυτό που περιμένουμε. Δέν εννοώ συμβιβασμό με τους απαίδευτους αλλα με την ιδέα οτι βασικά με απαίδευτους έχουμε πιά να κάνουμε. Και ποιός είμαι εγώ που το λέω; Κάποιος που πιστεύει οτι η επιλογή του μή κίτς δέν είναι θέμα παιδείας αλλα βιωματικής σχέσης με κάτι ωραίο σάν τον περιστεριώνα των Κυκλάδων. Κι οτι "στην αυτοκρατορία του κίτς θα έιμαστε τα σκουπίδια" όπως έγραφαν στους τοίχους των Εξαρχείων εδώ και πολλά χρόνια... Καλή συνέχεια και αγάπη.
Είναι απολύτως φανερό ότι στην εποχή μας, 'την αυτοκρατορία του κακόγουστου'όπως λέει πολύ σωστά ο Σίσυφος και κάποιοι ιδεολόγοι, η τέχνη δεν έχει θέση γιατί ναρκοθετεί την ύπαρξη του άχρηστου και του περιττού, δηλαδή την ύπαρξη της σημερινής κοινωνίας.
Δεν είναι λοιπόν τυχαία η κυριαρχία του μεταμοντέρνου που δεν είναι τιποτε άλλο από την αναπαλαίωση γνωστών μορφών με αποτέλεσμα την παραγωγή έργων που κινούνται στα πλαίσια του αντίγραφου. Μεταμοντέρνο βέβαια είναι και η αναπαραγωγή του πρόσφατα μοντέρνου! Με δύο κουβέντες, κάθε συνθέτης που το έργο του παραπέμπει στον Μάλερ, τον Σοστακόβιτς τον Ξενάκη ή τον Λουτοσλάβσκι παράγει κάτι το κόσμια περιττό.
Άρα λοιπόν τί κάνουμε;
Αν δεχτούμε ότι η τέχνη είναι κατ' εξοχήν πνευματική δημιουργία τότε δεν πρέπει να έχει θέση στην κοινωνία του άχρηστου και του περιττού. Ο κόσμος μας είναι αληθινά όμορφος και δεν χρειαζόμαστε μάσκες ή δεκανίκια αισθητικής για να τον περιγράψουμε. Ας είναι λοιπόν τα έργα μας ένας εσωτερικός αγώνας για αμεσότητα και ειλικρίνεια. Μόνο τότε αξίζει να τα παρουσιάζουμε στους φίλους μας,δηλαδή σε κάθε άνθρωπο στη γη, χωρίς να αισθανόμαστε ντροπή.
o
δρόμος προς την
αγάπη
είναι σπαρμενος
μάτια γατιών
μεσ' στο σκοτάδι
και τη σιωπή
π' απλώνεται γύρω
σα δίχτυ χαράς
ο δρόμος προς
την αγάπη
είναι νυχτερινός
πηγαίνει ψηλά
και φτάνει
εκεί όπου
το μπλε
του κοβαλτίου
κι ακόμη και το κίτρινο
-του καδμίου-
δεν είναι πια τα χρώματα
με τα οποία
βάφω
τις ζωγραφιές μου
αλλά λεπτές
μουσικές
άρπας
κινύρας
και
σείστρων
φυγής
σείστρων
φυγής
σιγής
γης
Ν. Εγγονόπουλος
Η ΜΟΥΣΙΚΗ
Καμιά φορά τα βράδια, ιδιαίτερα όταν βρέχει, ο νους μου ταξιδεύει - πιο συχνά στα παιδικά μου χρόνια. Και τότε ξεπροβάλλει ο καθηγητής του βιολιού. Φορούσε μια ξεθωριασμένη ρεντικότα και μια περούκα μαδημένη - γελούσαμε μαζί του. Αλλά όταν μετά το μάθημα έμπαινε η μητέρα στην κάμαρα (για χάρη της ίσως) έπαιζε κάτι διαφορετικό - μια μελωδία ήρεμη και σοβαρή που μας έκανε να σοβαρευόμαστε κι εμείς άξαφνα, σα να μαντεύαμε αόριστα ότι στο βάθος η μουσική δεν είναι πάθος ή όνειρο, νοσταλγία ή ρεμβασμός
αλλά μια άλλη δικαιοσύνη.
Τάσος Λειβαδίτης
Eμαι πολυ χαρουμενη που συμετεχω στην συζητηση σας και που διαβαζω τις καταχωρησεις σας,η δημιουργικη εξωστρεφεια ειναι επικοδομητικη, οταν ξερεις σε ποιους απευθυνεται.Οσο για τα δελφινια των Μεθανων,μπορει να εχουν αλλη βιοματικη κουλτουρα μουσικων προτιμησεων και αν, οπως υποθετω ανοικουν στους λατρεις της ροκ και της τζαζ,λογω συγγενειας με την δικη μου καταγωγη,σαφως και δυσανασχετησαν με το 'ητανε μια φρεγατα'.Η οποιαδηποτε κενοτητα της μιμισης παροχυμενων μορφων μουσικης τα αφηνουν [και με αφηνουν ]αδιαφορα.Ευλογα λοιπον η αναζητηση μιας αρμονιας που χαιδευει ολες τις αισθησεις ,χωρις κακογουστες παρεμβασεις αποτελει το ζητουμενο.Μου αρεσαν οι αναφορες σε Εγγονοπουλο,Λειβαδιτη,Εμπειρικο,κ.λ.π.
και εγώ χαίρομαι ιδιαίτερα την παρουσία της ποίησης στο blog.παραμένουμε αγχωμένοι φορμαλιστές νομίζω στην προσέγγιση της ευρωπαϊκής μουσικής και ας αναζητήσουμε τους λόγους γι αυτό...Για τον Περτ έχω να πω πως μια υπερβολικά αυστηρή κριτική θα τον ονομάτιζε ίσως Πάουλο Κοέλιο της "κλασσικής" σύγχρονης μουσικής, ενώ μια πιο καλοπροέραιτη (την οποία ασπάζομαι)θα τον θεωρούσε έναν ανανεωτή μέσα στο πληκτικό τοπίο της σύγχρονης μουσικής. Θεός δεν είναι, είναι όμως ποιοτικός και (συχνά) αληθινός.
Γιατί άραγε τα της "επαναλήψεως" μου θυμίζουν την κοσμική κυρία που δέν της επιτρέπεται να βάλει το ίδιο φουστάνι δεύτερη φορά; Γιατί να δυσανασχετούμε άν η αλήθεια κάποιου (άν και εφ 'οσον περι αυτής πρόκειται) παραπέμπει -ή έτσι μας φαίνεται- σε Λουτοσλάφσκι ή Μάλερ ή Χατζιδάκι ή ....; (για τον Ξενάκη έχω κι εγώ τις ενστάσεις μου) Είναι δυνατόν να ζητάμε απ' τον εαυτό μας ή τους άλλους να είναι και καλά ο Μουσόργκσκι ή ο Ντεμπυσί της εποχής μας; Κι άν όχι τί γίνεται; Εδώ έχουν ανακαλύψει τη Χίλντεγκαρντ φον Μπίγκεν και μας τη σερβίρουν με συνοδεία ηλεκτρικού μπίτ μαζί με κάθε έθνικ παπάρα (εννοώ το ψωμί βουτηγμένο σε νεροζούμια) κάθε βράδυ απο το τρίτο πρόγραμμα κι εμείς πρέπει να ψάχνουμε καινούρια γλώσσα! Το θέμα δέν είναι τί γλώσσα μιλάς αλλα το τί λές και το κατα πόσον ο άλλος θέλει να ακούσει και όχι να κάθεται να περιμένει παθητικά την "ικανοποίηση". Μας τελείωσε ο Μάιλς Ντέιβις κι ο Ντιούκ Ελιγκτον; Ο Μπάρτοκ κι ο Φ. Μαρτέν; Ποιός δέ θά'θελε να τον "κατηγορήσουν" πως γράφει σάν τον Σνίτκε (εύκολο είναι;) Αγάπη σε όλους
Γιατί, αγαπητέ Σίσυφε, όταν σου αρέσει ο Ταρκόφσκυ και μιμείσαι τον ανυπέρβλητο χρόνο του ως αχρονικό κακέκτυπο (Αγγελόπουλος)
και όταν σου αρέσει τόσο ο Λουτοσλάβσκι ή ο Μάλερ και αντί να κάθεσαι στην καρέκλα σου και να τους απολαμβάνεις προτιμάς να ορνιθοσκαλίζεις τα φθογγόσημα σου με σαφως υποδεέστερη τεχνική δημιουργώντας ασήμαντα κακέκτυπα υστεροερασιτεχνικής αντίληψης ειναι προτιμότερο, αν έχεις πραγματικά κάτι να πεις, να χρησιμοποιήσεις τη δικιά σου φωνή.
Βέβαια, δεν γίνεσαι υποχρεωτικά Μπρούκνερ,είσαι όμως ειλικρινής και, το κυριότερο, ο εαυτό σου.
Η αισθητική μας διαμορφώνεται από το παρελθόν μας. Είμαστε λοιπόν δέσμιοι του Μπετόβεν και του Τακεμίτσου όπως η φιλοσοφία Ζεν του Χούι Νεγκ και οι ρεμπέτες του ρεμπετόκοσμου. Η αναπαλαίωση όμως παλαιών και εξαντλημένων αισθητικά μορφών είναι όχι μόνο ενδεια αλλά, το κυριότερο, ανειλικρίνεια.
Συμφωνώ απόλυτα με τον Φίλιππο και το γεγονός οτι φαίνεται να διαφωνεί εκείνος μ' εμένα με κάνει να φοβάμαι πως δέ διατυπώνω αρκετά σαφώς τη "θέση" μου. Δέ φαντάζομαι να θεωρεί πως κάθεται κάποιος στο τραπέζι με τη σκέψη "τώρα θα γράψω κάτι σάν το Μάλερ ή το Λουτοσλάφσκι (!)"... Μιλάω για τον τρόμο που διακατέχει τους γράφοντες μουσική στη σκέψη οτι αυτό που τους προκύπτει ίσως το έκανε και κάποιος άλλος, οτι θα θεωρηθεί μίμηση ή κακέκτυπο κτλ. κτλ. "...Θεέ μου, κάπου τό'χω ξανακούσει αυτό... και δόστου όλοι ν' αλλάζουν το σχήμα της μύτης τους έτσι που να μή μοιάζει με καμμία άλλη (γνωστή τουλάχιστον) μύτη" (Ρ. Ρολλάν, στο "Ζάν Κριστόφ", πρίν απο εκατό χρόνια). Οχι, μακριά απο 'μάς κι αυτά και τ' άλλα. Οταν γράφω για "την αλήθεια του καθενός μας" εννοώ "τη δικιά του φωνή" που λέει ο Φίλιππος. Κι άν αυτή η φωνή απηχεί κάτι απο τα χιλιάδες που έχουμε όλοι μας ρουφήξει (ενώ ο Ντεμπυσί άκουσε για πρώτη φορά Παλεστρίνα όταν είχε ήδη πάρει το βραβείο της Ρώμης ή έπρεπε να ταξιδέψει στη Ρωσία για ν' ακούσει το Στραβίνσκι) τότε ας είναι το κοινό, ή ο χρόνος που θα κοσκινίσει αυτό που θα μείνει ή που δέ θα μείνει. Δέ δέχομαι την εκ των προτέρων απόρριψη κατ' αρχήν απο εμάς τους ίδιους, ούτε την υποχρεωτική αργία ωσπου κάποιο ωραίο πρωϊ να χτυπήσει (και πάλι) την πόρτα η μουσική του μέλλοντος με ποιός ξέρει τί πρόσωπο αυτή τη φορά...
Πάντα με αγάπη
Κάθε φορά που η πρωτοτυπία γίνεται αυτοσκοπός η τέχνη βγαίνει έξω να πάρει αέρα. Κι αυτό συμβαίνει για έναν απλό λόγο. Ότι η σκοπούμενη πρωτοτυπία και πρωτοπορία καθώς και η εκκεντρικότητα δρουν απλώς ως δυνάμεις αυτοπροβολής, φυγόκεντρες ως προς το νόημα (συχνά το κενό που υπάρχει στη θέση του) και πάντα αντίρροπες προς τη πραγματική ανάγκη επικοινωνίας. Άρα, σε τελευταία ανάλυση το κυνήγι της πρωτοτυπίας είναι η καλύτερη συνταγή για την εξασφάλιση περίοπτης θέσης στο πάνθεον της ασημαντότητας. Υπάρχει φυσικά και μια λίαν ενδιαφέρουσα ψυχοπαθολογία του φαινομένου για την οποία επιφυλάσσομαι να μιλήσω στο μέλλον.
Συμφωνώ Σίσυφε με τις επισημάνσεις σου. Και για να υπερθεματίσω θα θυμίσω ότι ο Μάιλς Νταίιβις ήταν μεγάλος (και πραγματικά πρωτοπόρος!) όσο φλέρταρε αβίαστα με τον δικό του μοναδικό ήχο με την παράδοση που τον εξέθρεψε, ο δε Ντιουκ Έλιγκτον φαινομενικά δεν απομακρύνθηκε ποτέ από αυτήν την παράδοση! Η μουσική και η τέχνη γενικότερα είναι γεμάτη από παρόμοιες ιστορίες. Δες τι έπαθε ο Σαίμπεργκ όταν θέλησε να στοιχίσει το ταλέντο του σε "σειρές" και ποιες ήταν οι μεγαλύτερες στιγμές του Βέμπερν και του Μπεργκ. Με μια κουβέντα: η πρωτοπορία - ευτυχώς - δεν προαποφασίζεται. Διαπιστώνεται εκ των υστέρων, προκύπτει δε μέσα από σύνθετες διαδικασίες που μόνο μερικώς είναι ελέγξιμες από τη συνείδηση.
Στην άλλη όψη του ίδιου νομίσματος βρίσκονται οι μόδες. Όχι ειδικά οι «ρετρό μόδες». Όλες οι μόδες! Κι αυτό γιατί οι δυνάμεις που τις συντηρούν έχουν κοινή ψυχοδιανοητική καταγωγή με αυτές που ωθούν στην εδώ-και-τώρα-πρωτοτυπία:
Την (ψευδ)αίσθηση απώλειας της ταυτότητας και άρα την ανάγκη αυτοπροσδιορισμού είτε δια της ένταξης σε μια τάση (μόδα) είτε δια της αντίθεσης σ’ αυτήν (πρωτοπορία).
Mεσα απο την ευτελεια που μας περιβαλει ,ειναι αισιοδοξο το οτι,μεσω των δημιουργων του blog,διαφαινεται μια ποιοτητα ατομων με σωστες κατα το δυνατων τοποθετησεις.Η παραδοσιακη ροπη,της ανθρωπινης εξελιξης εχει σαν γνωμονα την αεναη βελτιωση του ειδους.Ειναι επομενως περιεργο, πως κατρακυλησαμε ολοι σε αυτο το γενικο μπαχαλο. Ειναι επισης περιεργο,γιατι δεν διαφαινεται στον οριζοντα μια ταση να απαλλαγουμε απο αυτο.Τα βιωματα μας υποθετω οτι θα μας βοηθουσαν να ξεφυγουμε απο τερατωδη μοδατα κακεκτυπα ,μουσικα 'η κοινωνικα, και να προωθησουμε μια αυρα ανανεωσης που να βοηθα στον ενστερνισμο προτοτυπων ριζοσπαστικων ιδεων,μεσω παραδοσιακα ουσιαστικων αξιων ,που σιγουρα μας αναβαθμιζουν σαν οντοτητες. Any way,νομιζω οτι ακομη και τωρα, οφειλουμε μια δευτερη ευκαιρια στους ταλαιπωρημενους εαυτους μας,για ψυχικη, καλλιτεχνικη,'η ακομη και αισθησιακη αναταση.Οπως αναφερει ο Σπυρος, η πρωτοπορεια δεν προαποφασιζεται. Προκυπτει ομως συχνα, απο μια αναγκη ανατροπης της κενης ,συντηριτικης αντιαισθητικης ελαφροτητας που μας περιβαλλει.Τολμω δε, να αντιπαρατεθω με εσας τους λατρεις των κλασσικων αριστουργηματων,οτι , κοματια των PINK FLOYD,QUEEN, JETHRO TULL,'η ακομη και κειμενα λογοτεχνων,οπως του JAMES JASE και του Λουντεμη,βοηθουν στην διαμορφωση νεας κουλτουρας,εποικοδομητικης εκφρασης και ανατρεπτικης δρασης.Ακομη και τα spirituals και τα blues ,οταν δεν στοιχιζονται σε πολιτικες σκοπημοτητες ,εξυπηρετουν υγειεις μορφες εξωστρεφειας. Σε πολλους τομεις λοιπον,θα μπορουσαμε να βοηθησουμε τα παιδια ολου του κοσμου να δοσουν λιγο χρωμα και αρμονια στον αρρωστημενο σημερινο κοσμο μας.Αλλοιως,ο σημερινος μεσσαιονας ,θα μας καθηλωσει,οπως αυτους που πασχουν απο λουμπαγγο, σε πληρη αδρανεια,και απαξιωση απο τις επερχομενες γενιες.Η προσφορα μου,3 σε 1 εχει την δυνατοτητα 8 εκατομ. σε 1 ,με την βοηθεια σας.Στο κατω κατω ,ειναι κριμα να περπαταμε με δυσκολια ,σαν΄χεσμενοι'και να μην κανουμε μια προσπαθεια αναρρωσης απο την αρρωστημενη εικονικη πραγματικοτητα που μας σερβιρουν οι ψευτοοικονομικο καλλιτεχνοπολιτικαντηδες.Ξεπερνα τον ουδο της ανοχης μου, αυτη η ενδεια κινητηκοτητας ,οπως καθε νοημονος υποθετω που του προσβαλλουν την νοημοσυνη του, σε ολα τα επιπεδα, και να μην μεινουμε με την αισθηση της απωλειας της ταυτοτητάς μας οπως αναφερει ο Σπυρος.Ες αυριον λοιπον τα σπουδαια.
Επιτρέψτε μου να θυμηθώ και πάλι το αγαπημένο μου Ζεν...Οι δάσκαλοι παροτρύνουν τους ασκούμενους στο διαλογισμό ΝΑ ΜΗΝ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΤΗ ΦΩΤΙΣΗ αλλά να αφήσουν τα πράγματα να έρθουν στην ώρα τους.Μήπως αυτό λέει κάτι στους επιθυμούντες αγχωδώς την πρωτοτυπία? Θα έλεγα τέλος πως για να βρεις τον εαυτό σου δεν πρέπει να το θέλεις με βίαιο τρόπο...Ο εαυτός σου είναι εδώ και σε περιμένει...ΚΑΛΟ ΒΡΑΔΥ
Aναστασση, εχεις δικαιο.Το συμπαν, πολλες φορες , συνομοτει ωστε κατι αξιολογο, να γινεται στην ωρα του, εστω κι αν σε μας φαινεται ετεροχρονισμενο. Σαφως ομως πρεπει να βαζουμε κι ενα χερακι και μεις.Χωρις ηχνος βιαιης παρεμβασης .Φυσιολογικα, εως χαριτωμενα.
Δεν ξέρω αν οι 'επιθυμούντες αγχωδώς την πρωτοτυπία'πρωτοτυπούν....μπορεί και να το πετυχαίνουν, ένα πάντως είναι σίγουρο....η θέληση αυτή δεν μπορεί να μπορεί να παράγει Τέχνη. Πως μπορεί να δημιουργείται τέχνη όταν το 'εγώ'...η μουσική αυθεντία, ισχυροποιείται συνεχώς μηχανεύοντας νέους τρόπους σημειογραφείας για να 'σοκάρει'όπως καταπληκτικά ανέφερε ο Σπύρος (ο οποίος παραδίδει μαθήματα εννοιών) και να δώσει περιεχόμενο στην κενότητα. Εγώ πάντως έχω να καταθέσω ότι στην αυθεντική τέχνη το 'εγώ' ισοπεδώνεται όταν ο καλλιτέχνης δρα και νιώθει να διασπάται σε εκατομύρια κομμάτια. Τώρα πως σ' αυτή την έκσταση/ένταση αγωνίζεται και για να πρωτοτυπήσει είναι άξιο απορίας. Πότε λοιπόν υπάρχει ειλικρίνεια Φιλλιπε, Αλκη?? Γιατι αυτή η ταμπέλα μοντέρνο, μεταμοντέρνο και η διαμάχη των μεν με τους δε?? ....και ας μιλήσουμε πάλι για τον Μάιλς, ο οποίος θεωρείται ο μεγαλύτερος πρωτοπόρος στην τζαζ....όταν τον ρώτησαν μα τι παίζεις ρε μεγάλε (στα πρωτοποριακά του albums), εκείνος αποκρίθηκε φυσικότατα....παίζω απλώς τη blues σκάλα. Κλείνοντας θεωρώ ότι η μουσική του Part και ιδιαίτερα του Shcnitke πλουτισε σημαντικά τη μουσική του 2ου μισού του 20ου αι.,εστιάζοντας και σε κάτι ξεχασμένο...που είναι και το ζητούμενο...το περιεχόμενο.
Χαιρετίσματα σε όλους και συγχαρητήρια για το υψηλό επίπεδο.
Aύριο Τετάρτη στις 7.30 μμ στην αίθουσα ανταποκριτών ξένου τύπου, Ακαδημίας 23 θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου του μπάρμπα μου του δημοσιογράφου και κριτικού λογοτεχνίας Δημήτρη Ραυτόπουλου με τίτλο «Αναθεώρηση Τέχνης». Όποιος ενδιαφέρεται για τη σχέση τέχνης και πολιτικής και είναι ελεύθερος θα χαρώ να τον συναντήσω εκεί. Θα μιλήσουν Τίτος Πατρίκιος (συγγραφέας), Αλέξης Ζήρας (κριτικός λογοτεχνίας), Αγγελική Κουφού (ιστορικός), Γιάννης Παπαθεοδώρου (θεωρητικός λογοτεχνίας) και ο συγγραφέας.
Εχω κάποιες μέρες που διαβάζω τις σκέψεις όλων των συμμετεχόντων σε αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία, που επίσης συγχαίρω. Όμως στην αρχή αισθανόμουν ένα σφίξιμο και ότι δεν μπορούσα να ενταχτώ στο περιβάλλον σας.Αν θα μπορούσα να το περιγράψω , ίσως μου έφταιγε η πολύ θεωρητική κατεύθυνση -στα όρια της γενικόλογης αοριστιας-των απόψεων, πρόλο που οι θέσεις ήταν σαφείς στο νόημά τους. Ίσως φοβήθηκα τον κίνδυνο άλλης μιας αέναης κουβέντας που δεν εστιάζεται και που φλερτάρει με διανοητικές απολαύσεις και φορμαλιστικές προσεγγίσεις(που φυσικά και αυτές έχουν τη χάρη τους, αλλά νομίζω δεν αγγίζουν τον πυρήνα των προβλημάτων). Όσο περνούν οι μέρες βλέπω ότι τα πράγματα είναι πιο χαλαρά,δεν υπάρχει το άγχος της ταυτότητας γιατί αυτή σχηματίζεται από μόνη της, κι ίσως μια τέτοια ψυχραιμία βοηθήσειδημιουργικά στο διάλογο.Την πρώτη φορά λοιπόν μπήκα στην κουβέντα με το ποίημα του Εγγονόπουλου...Τώρα, εκτός από τα παραπάνω, ήθελα απλά να πω οτι συμφωνώ οτι δεν παίζει κανένα ρόλο τι γλώσσα μιλάς αλλά τι λες μέσα από αυτή. Και επίσης να πω οτι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα-κατά τη γνώμη μου-αν π ρ ο κ ύ π τ ε ι στη σύνθεση η ομοιότητα με οποιαδήποτε σχολή ή συνθέτη του παρελθόνος(και δεν εννοώ ως αποτέλεσμα μόνο, μπορεί αυτό που θέλει να πει ο συνθέτης να τον οδηγεί εξ'αρχής σε κάποιο στυλ, αρκεί ο ίδιος να έχει ξεκάθαρο τ ι θέλει να πει π ρ ο σ ω π ι κ ά αφού η γλώσσα είναι το μέσο), αλλά διαφωνώ με το να καταφεύγει κάποιος εκεί από τεμπελιά, ή από έλλειψη έμπνευσης. Δηλαδή, όσο κι αν φαίνεται παράξενο, εγώ πιστεύω πως ναι,υπάρχουν άνθρωποι που λένε "τώρα θα γράψω σαν τον Λουτοσλάφσκυ ή τον Μάλερ" βρισκόμενοι σε πανικό ή άνία ή ανασφάλεια ή δεν ξέρω τι άλλο. Εκει, η κάθε μίμηση(που υποτίθεται εξασφαλίζει μια επιτυχία) είναι αποτυχημένη.Συνταγές τέτοιου τύπου είναι από χέρι χαμένες και φυσικά τέτοια έργα κινούνται στα πλαίσια της κακής αντιγραφής και της βαρεμάρας (για τον ακροατή)
Το είπατε όλοι με τον τρόπο σας, συμφωνώ και επαυξάνω: η προσωπική αληθεια και ειλικρίνεια πάνω από όλα.
Ειναι ενθαρυντικο οτι αυξανεται η συμμετοχη,στο blog με μεγαλυτερη διακινηση αποψεων,τοποθετησεων και προτιμησεων, σε πιο χαλαρο τονο.Υπαρχει μονο ο κινδυνος του εθισμου σε χαμηλου επιπεδου αισθητικης δημιουργηματα,να μας παρασειρουν σε λαθεμενες ή ανειλικρινεις θεσεις. Μονο η ανιδιοτελης εκφραση ψυχικης ανατασης μεσω μιας μουσικης απολαυσης, βελτιωνει, κατα το δυνατον,την εκφραση υγειους συνθεσης ιδεων και αισθηματων. Ολα εχουν βεβαια ενα τιμημα, αρκει να το αποδεχομαστε γενναια, και να προσπαθουμε να το αναστρεψουμε σε κατι εποικοδομητικο.Μια εκρηξη δικαιολογημενης αγανακτησης,βοηθα σε μη εκπτωση 'η εκποιηση της αισθητικης μας και του χιουμορ μας.και τα θραυσματα να πετυχαινουν τους ΄κάλους΄και οχι τις πραγματικες αξιες.Καλη συνεχεια.
Αγαπητοί φίλοι ειλικρινά οργίζομαι!
Μιλάτε για μορφές κενότητας, διαφωνείτε μεταξύ σας για το αν το σύγχρονο μπαρόκ είναι μπαρόκ ή σύγχρονο, ανακατεύετε Μπαχ, τζαζ, Χατζηδάκι, Λειβαδίτη και Ξενάκη σε μια πρωτοφανή ΑΝΤΙΑΙΣΘΗΤΙΚΗ σούπα
και θέλετε να σας πάρουνε στα σοβαρά;
Εσείς είσαστε υπεύθυνοι για το κατάντημα της ελληνικής μουσικής ζωής αν βέβαια αντιλάμβάνεστε έστω αυτό.
Μιλάτε για αισθητική αντί να έχετε το σθένος να υποστηριξετε τα έργα σας που στην ουσία δεν εκτιμάτε.
Γιαυτό ανέχεστε την βαθύτατη περιφρόνηση με την οποία σας αντιμετωπίζουν οι απαίδευτοι πολιτικοί, γιαυτό ανέχεστε την κάθε μετριότητα να ηγείται μουσικών συνόλων με μόνο προσόν τα κοματικά μέσα που διαθέτει.
Γιατί δεν έχετε το ανάστημα να αντισταθείτε στην λαίλαπα της κακογουστιάς και της χυδαιότητας.
Μην παριστάνετε λοιπόν τους ηθικολόγους και τους διανοούμενους γιατι δεν είσαστε.
Αν έχω λάθος, όπως το εύχομαι ολόψυχα,τότε ΑΓΩΝΙΣΤΕΙΤΕ ΜΕ ΟΠΛΟ
ΤΟ ΕΡΓΟ ΣΑΣ και με αποδέκτες όλους εμάς που δεν σας γνωρίζουμε αλλά θέλουμε να σας μάθουμε.
Αν είσαστε έντιμοι και ειλικρινείς,
όπως δηλώνετε, τότε οι μουσικοί και οι ορχήστρες σας ανήκουν. Διώξτε τις φθαρμένες διοικήσεις και πάρτε τα πράγματα στα χέρια σας
αντί να παρακαλάτε για μουσική ελεημοσύνη, κατάλοιπο επαίσχυντου ραγιαδισμού.
H επαναστατημενη εκριξη του Γιωργου,με βρισκει συμφωνη, μερικως.Θεωρω,οτι μπορουμε ενωνοντας τις δημιουργικες δυναμεις μας , να αλλαξουμε αυτο το απαραδεκτο καθεστως που μας ευτελιζει. Ειναι εφικτο να ανατρεψουμε την σημερινη καταντια αν ενθαρυνουμε τις υγιεις επιδιωξεις σκεπτομενων καλλιτεχνων πολιτικων με κοινωνικες ευαισθησιες και ταγμενων επιστημονων για να βγουμε απο την ηττοπαθεια και τη μιζερια που ανεχομαστε τοσο καιρο. Δεν παρακολουθητε την ζοφερη επικαιροτητα,που μας παρασειρει σε αυταρχικες συντηρητικες οδους?Οφειλουμε να αντιδρασουμε ΤΩΡΑ.πριν μας καπελλωσουνε πληρως.Αυτα ,και ελπιζω να συνταχτουμε ολοιεγκαιρως.
Η ζωή καταβάλλει τον οβολό του φύλλου της ελιάς
Και στη νύχτα μέσα των αφρόνων μ'ένα μικρό τριζόνι κατακυρώνει πάλι το νόμιμο του Ανέλπιστου.
Ελύτης (απόσπασμα από το Λακωνικόν)
anastassis said...
ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΟΝΟΜΑΤΑ................
Ελύτης, Σεφέρης, Λειβαδίτης, Ungaretti, Σωλομός, Tagor, Basho, Hoelderlin,Παρμενίδης,Πλωτίνος, Μeister Ekhardt, Bruckner,Mozart, Webern, Satie,Feldmann, K.D.Friedrich, Καζαντζάκης, Lao tzu, Chuang tzu, Ισαακ ο Σύρος, Βούδας, Ιησούς.............
ΚΕΡΝΑΩ ΣΟΥΠΑ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΤΟΝ ΑΠΑΝΤΑ.......ΑΜΗΝ
March 10, 2007 11:54 AM
Κι όπως λέει ο ποιητής
"Κρίμα που δεν μπορέσατε να μείνετε για το δείπνο!"
Δεν ντρέπεστε ρε! Αντι να πατε και να ψηφίσετε στις εκλογές του σωματείου μας, κάνετε αστειάκια;
Έτσι θα προκόψει η μουσική; Και τί να κάνει ο Πρόεδρος χωρίς το λαό του;
Και παντα η δικαιοσυνη της μουσικης,αφυπνιζει συνειδησεις και τολμηρες δημιουργιες.Μπραβο,σε ολους!
ΑΠΥΟΣ ΗΚΙΤΗΘΣΙΑΙΝΤΑ
...η διαφορετική ματιά στα ίδια πράγματα πάντα βγάζει κάτι πιο ενδιαφέρον- αφήνει τουλάχιστον στην άκρη το θυμό.
(απαντώντας στον Γιώργο)
Καλό βράδυ
Παιδιά τί γίνεται; Πολλή ησυχία έπεσε, πάνω που νόμισα οτι το γυρίσαμε σε ποιητικές βραδιές κι ετοιμαζόμουν ν' αρχίσω να στέλω την "Οδύσσεια" του Καζαντζάκη σε συνέχειες, κι απ' την άλλη ετοίμαζα το πανώ για την κατάληψη του προαυλίου του Μεγάρου Μουσικής... Μήπως τελικά η συζήτηση για τη μουσική όπως την εννοούμε ΕΝΟΧΛΕΙ πολύ περισσότερο απ' όσο φαντάζεται κανείς;
Για τον οργισμένο Γιώργο κι όποιον άλλο Γιώργο: Οποιος θέλει, άν ψάξει λίγο με (μας) βρίσκει (κι όχι μόνο στο "Γκαίτε" ή στο Μέγαρο), όπως θα βρεί τα καλά jazz groups (κι όχι μόνο στο half note ή στο "Παράφωνο", το καλό παλιό λαϊκό τραγούδι (κι όχι αποκλειστικά στου Ψυρρή)... Κατα τ' άλλα, οι ολοσέλιδες καταχωρήσεις στην Καθημερινή στοιχίζουν πολλά που κι άν τα είχα, δέ θα τα έδινα. Μετά απο 30 χρόνια στο κουρμπέτι, ξέρω πολύ καλά τί να περιμένω απ' αυτό το χώρο, το χρόνο και το είδος της τέχνης που διακονεύω. Αλλα περιμένω να πούμε τίποτα πιό ουσιαστικό - Για τη μή δυνατότητα πρόσληψης της διαφοράς μείζονος-ελάσσονος απο τους νεοελληνόπαιδες π.χ. ;;;
Αγαπητέ Σίσυφε η συζήτηση για τη μουσική σίγουρα δεν ενοχλεί. Αυτό που ίσως ενοχλεί όλους μας είναι το αδιέξοδο της συζήτησης, η έλλειψη ξεκάθαρης ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗΣ θέσης, που καθορίζει τον γράφοντα
και μέσω του γράφοντος όλο τον κόσμο, όπως θα έλεγε ο Σαρτρ και οι παλαιοί υπαρξιστές.
Η εποχή μας βρίθει αναλύσεων και
' αντικειμενικών ' τοποθετήσεων. Προτάσεις δεν έχουμε, δήλαδή έργα, που να υπερασπίζονται οι ίδιοι οι δημιουργοί τους. Θα ζητούσα λοιπόν από τον Σπύρο, τον Αναστάση και όλους τους άλλους φίλους μας συνθέτες να καταθέσουν τις μουσικές τους προτάσεις, δηλαδή τα έργα τους, για να αντιληφθούμε καλύτερα τί εννοουν. Διαφορετικά
οντως γυρίζουμε σε ποιητικές βραδιές, έμμεση ένδειξη ότι μέσα από τη μουσική αδυνατούμε να βρούμε την ταυτότητά μας.
Aγαπητέ σίσσυφε,
επειδή ξεκίνησα την -πολύ υγειή κατά περίπτωση και κατά τη γνώμη μου-κατάθεση ποίησης , θέλω να σου πω οτι ουδεποτε φαντάστηκα μια κλισαρισμένη ποιητική βραδιά σε ένα blog με τελείως άλλη αναζήτηση, ομως μπήκα στον πειρασμό, γιατί πιστεύω ακράδαντα πως ,σε πολλές στιγμές, πινελιές ποίησης έρχονται και λειτουργούν ως καταλύτης για το όποιο προχώρημα.Και επισης, ποια είναι η "συζήτηση περί μουσικής όπως την εννοούμε"; Ποιο είστε αυτοί που την εννοείτε,αναφέρεσαι σε κάποιους συγκεκριμένα;
Και κάτι άλλο,που ήθελα να το πω και στη flo, διαβάζοντας τις πολυ ζεστές και ενθουσιώδεις της προτάσεις για ανασύνταξη δυνάμεων.Έχουμε όλοι όντως κάτι κοινό και αυτό είναι "ο εχθρός"(με την έννοια της κρίσης, των σκουπιδιών γύρω μας κλπ, θέματα που όλοι είπατε). Φαινομενικά αυτό μας ενώνει, αλλά δεν είναι αρκετο για να συσπειρώσει τόσο ετερόκλητες φωνές, ειδικά στην εποχή μας.Ετσι, προς το παρόν, κατά τη γνώμη μου, η λύση είναι μικρές ομάδες και πολλές ανεξέρτητες φωνές (πράγμα που έχει αρχίσει να γίνεται) μακριά από μοναρχίες και καπελώματα, με τη διαφορά οτι όλοι αυτοί χρειάζονται βοήθεια να αποκτήσουν μεγαλύτερη γέφυρα επικοινωνίας και μεταξύ τους και με το κοινό. Με τον καιρό θα φανεί ποιες κινήσεις έχουν στόχο πραγματικά την απελευθέρωση και ποιες είναι απλά "να γίνω χαλίφης στη θέση του χαλίφη".Η αλλαγή δεν έρχεται απο τη μια μέρα στην άλλη. Όταν θα ωριμάσουν τα πράγματα μπορεί να γίνει κάτι πιο μαζικό.(η δική μου αίσθηση είναι οτι τον πάτο δεν τον έχουμε πιάσει ακόμα ως κοινωνία, αλλά παράλληλα έχουν αρχίσει και αντιδράσεις αντίστασης που είναι πολύ μικρές ακόμη για να φωτιστούν).
Όσο για την τελευταία ερώτηση που έθεσε ο σίσσυφος, περιμένω με πολύ ενδιαφέρον να ακούσω τις εμπειρίες σας, μια και έμένα δεν μου έχει τύχει κάτι τέτοιο.
Πάω σε ένα πολύ ενδιαφέρον σεμινάριο ερμηνείας ονείρων (2η μέρα). 'Οχι οτι εκεί δεν είναι εξαιρετικά, αλλά εύχομαι να μαζέψετε σήμερα πολύ ήλιο. Καλή Κυριακή στους περιπατητές.
(Μόλις είδα οτι γράφαμε ταυτόχρονα με τον 'Αλκη και άρα δεν μπόρεσα να τον περιλάβω στο σχόλιό μου. Θα το κάνω κάποια άλλη στιγμή)
Λενε οτι,η πιο σκοτεινη στιγμη της νυχτας ειναι πριν απο την αυγη.Υπαρχει η αισθηση οτι βιωνουμε αυτην ακριβως τη στιγμη!Τα συναισθηματα και η αληθινη εμπνευση ,εχουν τη δυναμη να πολιορκησουν αυτους που τα υποτιμουν.Πολλοι θα λαβωθουν, λιγοι θα επιβιωσουν, ελαχιστοι ομως θα πετυχουν την ανατροπη.Και τοτε μπορουμε να ελπιζουμε ,οτι τα ονειρα εχουν βρει το στοχο τους.
Εχω μια γατουλα, που κατα καιρους με διδασκει με τις αντιδρασεις της.Μην ξεχνατε, οτι οι γατες κατα καιρους, ηταν 'persona non grata', αλλα παρολα αυτα επιβιωσαν και παρεμειναν φιλες με ολους, οσοι δεν ανηκουν στην κατηγορια των πολεμοχαρων, θρησκοληπτων και δικτατορων . Οπως ειπε και ο Κοκτο 'ο ανθρωπος πετυχε να εκπολιτισθει αναλογα με το βαθμο που κατενοησε τη γατα'.Οι ανεξαρτητες λοιπον φωνες ,οπως σωστα αναφερει η klimentini αν συνταχτουν, εχουν δυναμη .Nα μας μετατρεψουν απο ομηρους και θυματα σε ενεργους εκφραστες , με αντανακλαστικα και φρεσκαδα που καταργει τις προκαταληψεις και τη μιζερια .Η διαπιστωση της αρνησης προς τη λεηλασια της καλαισθησιας , κερδιζει εδαφος ,κανοντας τις μερες μας πιο φωτεινες .Και την ατμοσφαιρα να μυριζει επιτελους ανοιξη !!
Απαντώντας στο Σίσυφο. Το ζήτημα δεν είναι αν ενοχλεί μια συζήτηση, ένα έργο, μια παρέμβαση ή μια απουσία, αλλά για ποιο λόγο ενοχλεί και ποιους. Κι υποθέτω πως ένα αρκετά ασφαλές κριτήριο για να μαντέψεις κάτι από τα παραπάνω είναι το είδος των αντιδράσεων που προκαλούνται αλλά καμιά φορά και ή απουσία αντίδρασης (όταν αυτή επιλέγεται ως αντίδραση). Που σημαίνει πως η σιωπή, ιδίως όταν γίνεται εκκωφαντική είναι συχνά πλήρης σημασιακού φορτίου
Η συνέχεια προσεχώς…
Για τη διακοπή ευθύνεται το Τρίτο Πρόγραμμα που επέλεξε να μεταδώσει σε επανάληψη την απαγγελία από τον ίδιο τον Ελύτη του "Έξη και μία τύψεις για τον ουρανό".
Παρακαλώ να συμπεριληφθεί κι αυτό στην απάντησή μου!
My darling Clementine
κι όλοι οι άλλοι φίλοι
Ας μήν το κάνουμε θέμα... Ενα βοτσαλάκι έριξα στη λίμνη για να δώ τί κύκλους θα κάνει
"...σά να μήν κάτεχα, ο αγράμματος,
πως είν' εκεί ακριβώς, μέσα στην άκρα σιγαλιά
που ακούγονται οι πιό αποτρόπαιοι κρότοι
και πως αφ ότου αβάσταχτη έγινε
στου αντρός τα στήθια η μοναξιά
σκόρπισε κι έσπειρε άστρα!"
Οσο για τη συζήτηση εννοώ ακριβώς αυτό που γράφω: όπως εννοεί ο καθένας τη μουσική κι όπως εννοεί ο καθένας τη συζήτηση. Δέν αναφέρομαι σε κάποιο κλάμπ με συγκεκριμένη θεώρηση για τα πράγματα, ούτε ανήκω σε κανένα, εκτός κι αν είναι το κλάμπ των ναυαγών σ' αυτό το αφιλόξενο νησί που η παλίρροια τείνει έτσι κι αλλιώς να σκεπάσει. Η ώρα είναι 12 τη νύχτα και το ραδιόφωνο παίζει "...mein Liebe gute Nacht..." απο το 'χειμωνιάτικο ταξίδι'... μαγεία...
Kαι μια καλημέρα από μένα ενώ επιτέλους βρέχει...χτες τη νύχτα άκουγα το τελευταίο μέρος της δέκατης του Μαλερ...μόνο όποιος έχει πονέσει τοσο από έρωτα μπορεί να γράψει τέτοια μουσική...και κάτι για τα "μεγάλα κεφάλια" της παρέας: Οποιος μου (απο)δείξει πως υπάρχει έστω και ένα ψύγμα ερωτισμού ή στοιχειώδους τρυφερότητας στη μουσική του Ιάννη Ξενάκη, εγώ θα του χαρίσω δώρα αξίας 250 Euro!!
Ειναι θαυμασιο το πως, οι μορφες με περιεχομενο και ανιδιοτελεια ,λειτουργουν καταλυτικα ,μερικες φορες. Το 'χειμωνιατικο ταξιδι' και η δεκατη του Μαλερ, λειτουργησαν θετικα ,μετατρεποντας μια μελαγχολικη μερα σε ηλιολουστη!!Σας ευχαριστω και τους δυο.
Αν επανερχόμενος στο σχολιασμό μου επικεντρώνω το ενδιαφέρον μου στη σιωπή είναι γιατί αποτελεί ένα μυστηριακό στοιχείο της επικοινωνίας γενικότερα, άρα και της επικοινωνίας μέσω αυτού του blog. Κι αυτό ίσως συμβαίνει γιατί η σιωπή επιδέχεται τόσο πολλές ερμηνείες! Μπορεί να δηλώνει αντίθεση, συναίνεση, απαξίωση, αποδοχή, διαμαρτυρία, αδιαφορία, έλλειψη διάθεσης, εχθρότητα, επιδοκιμασία, απαντοχή, σαγήνη, αμηχανία…
Βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσα την πιθανολόγηση των αιτίων της σιωπής που αφορά στα μουσικά δρώμενα γενικά αλλά και κείνης που σχετίζεται με το ημερολόγιό μας. Π.χ. κάποιος που διαβάζει τα σχόλια αλλά επιλέγει να μη γράψει ακόμα στο blog μπορεί απλώς να μη θεωρεί τη στιγμή κατάλληλη ή τα θέματα ενδιαφέροντα μπορεί όμως και να φοβάται - ο φόβος είναι πολύ συχνή και σοβαρή αιτία σιωπής. Τι να φοβηθεί θα μου πείτε! Ίσως την καταγραφή απόψεων για τις οποίες μπορεί κάποτε να κριθεί. Ίσως τη συναναστροφή με συγκεκριμένα πρόσωπα ή με αγνώστους. Ίσως να ανησυχεί καθότι τα αίθρια μπορούν κάποτε να μετατρέπονται σε μάντρες και γκρουπούσκουλα. Ίσως φοβάται μην κακοχαρακτηριστεί. Εξάλλου ένα ενεργό μέλος των μουσικών μας ημερολογίων θα μπορούσε να απαντά με σιωπή στην προβολή προβοκατόρικων ή άστοχων αποφθεγμάτων ή σε αιτήματα επίδειξης μουσικών διαπιστευτηρίων. Ενδιαφέρον δεν είναι;
Πάντως η συνεργία συγκυριών και ενσυνείδητων επιλογών των ενεργών μελών αυτού του blog, έχει μέχρι στιγμής δώσει μια αναπάντεχα καλή διαχείριση της σιωπής σύμφωνα με τα δικά μου γούστα.
Μετά σκέφτομαι πως η σιωπή είναι ένα από τα πιο γοητευτικά δομικά στοιχεία του μουσικού έργου ενώ όταν αφορά μεγάλα μεσοδιαστήματα μεταξύ πνευματικών δημιουργιών μπορεί να χρησιμεύσει και ως μια πολύ χρήσιμη στρατηγική ψυχοδιανοητικής ανασύνταξης και ωρίμανσης. Ίσως γι αυτό και απορρίπτω το είδος της ευσυνειδησίας που ωθεί σε ακατάσχετη παραγωγή έργου. Φτάνει ο πληθωρισμός.
Λίγη ησυχία παρακαλώ!
Και σιωπή
Κι όλα τα κλαμπ των ναυαγών
Και σαγήνη
Και ποίηση σήμερα δεν έχω
Και το βοτσαλάκι
Κι απαντοχή
Και Μπαχ
Και Μπεργκ
Και ερωτευμένοι μουσουργοί
Και το επίπεδο της συζήτησης ανεβαίνει διαρκώς
Και blog blog blog
Και Νίκη
Όπως ο Άρης θάλεγε
«και Μαρία»
(πού να βρίσκεσαι ρε Άρη…)
"Η τέχνη ξαναπλάθει ως λαθραίος θεός τον κόσμο από την αρχή, μεταμορφώνοντας ό,τι μας απελπίζει ως γνωστό κι αδιάσειστο σε μια καταπραϋντική αβεβαιότητα".
Κι' όσο για τους ποιητές "με τα μάτια των στίχων μας λυτρώνουν από τα δεσμά της ματαιότητας".
Φοβερή δύναμη έχει η ποίηση!Γι΄αυτό άλλωστε το μουσικό έργο αποτελεί συνήθως θεραπαινίδα στιχουργημάτων. Σκεφτείτε τις άριες μελοδραμάτων, τραγούδια
δημοτικά , έντεχνα, πολιτικά,το μουσικό θέατρο: όλα αρχίζουν και τελειώνουν στον στίχο.
Είναι αδύνατον να υπάρξει μουσική χωρίς την ποίηση, τουλάχιστον αξιόλογη μουσική όπως ο Κουρέας της Σεβίλλης και όλες οι ανυπέρβλητες δημοφιλείς όπερες,
με τις υψιφώνους να ουρλιάζουν ως μετάπραξη σε ποιητικά κείμενα.
Καλή ακρόαση! Μόνο μέσα από τη μελισματική προσέγγιση του λόγου θα εμπεδώσουμε το πνεύμα των ποιητών.
Διαφωνώ κάργα: H ποίηση ουδόλως έχει ανάγκη τη μουσική. Η ποίηση διαβάζεται σιωπηλά ή ψιθυρίζεται...ούτε καν απαγγέλεται.η ποίηση έχει ανάγκη μόνο τη σιωπή...Η μελοποιημένη ποίηση ή η μουσική που συνυπάρχει με λόγο είναι απλά παιδιά ενός κατώτερου θεού.Τουλάχιστον αυτά ισχύουν στην λεγόμενη "εντεχνη ευρωπαϊκη" μουσική. Συμφωνώ πως η ποίηση και η μουσική μπορούν να συνυπάρχουν στην βυζαντινή μουσική, στη δημοτική μουσική, στις έντεχνες ή δημοτικές παραδόσεις της ανατολής.εκεί πράγματι το αποτέλεσμα είναι παιδί ενός ανωτερου Θεού. Ομως η όπερα εμένα τουλάχιστον δεν με θέλγει τόσο, και τα Lieder,παρότι συχνά αριστουργήματικά ,δεν μπορώ να πω πως μέχρι στιγμής με έχουν ξετρελάνει. Αποψη...
Να μην διαφωνείς κάργα! Μόνο η όπερα μπορεί να αποβλακώσει τον άνθρωπο τόσο πολύ. Σκέψου τον Μπουλέζ που έχει πει ότι πρέπει να καούν οι όπερες ( οι παρτιτούρες ή τα κτήρια, δεν γνωρίζω ) και τον Νίτσε που υποστηριξε στην 'Γέννηση της Τραγωδίας ' ότι η όπερα δεν έχει καμιά σχέση με τη μουσικη απευθυνόμενη σε παντελώς αμόρφωτα
άτομα.
Να ΜΗΝ ευτελίζουμε λοιπόν την ποίηση με την μελισματική προσέγγιση του ποιητικού λόγου όπως υπονοούσα στο προηγόυμενο σχόλιό μου.
Φαίνεται πως για κάποιους ο Wozzeck, η σπουδαιότερη κατά την άποψή μου όπερα του εικοστού αιώνα κατέλαβε τη θέση που της ανήκει στην ιστορία της μουσικής όχι χάρη στη σύνθεση του Berg αλλά χάρη στο ομώνυμο θεατρικό του Büchner! Φανταστείτε τη Μαρί να «ουρλιάζει ως μετάπραξη στο ποιητικό κείμενο» και τον captain να «βρυχάται» και θα σχηματίσετε σαφή εικόνα για το τι σημαίνει για ορισμένους «μελισματική προσέγγιση του λόγου».
Επίσης σκεφτείτε πόσο θάφτηκε η Τόσκα του Σαρντού από τη μουσική του Πουτσίνι και πόσο μικρή συμμετοχή είχε η μελισματική απόδοση της Κάλλας, στην προβολή του έργου. Μετά κάντε ένα ακόμα βήμα και ακούστε πόσο η Έλα Φιτζέραλντ (αυτή για την οποία έλεγαν ότι και τηλεφωνικό κατάλογο να τραγουδούσε θα τον ακούγαμε με ενδιαφέρον) ασφυκτιά μέσα στα στενά όρια του στίχων που τραγούδησε!
Αλλά τα λόγια είναι περιττά. Ο τοπικός κομισάριος διέταξε την καύση πάσης μελοποιημένης μορφής λόγου τόσο για να διασωθεί το πνεύμα των ποιητών όσο και για να απαλλάξουμε την μουσική από τα δυσάρεστα καθήκοντα «θεραπαινίδας στιχουργημάτων». Τέλος και στο μουσικό θέατρο, τέλος και στη δημώδη παράδοση! Οι αιθέρες ας γεμίσουν με στοχαστικά γκλισάντι και ήχους από flexatone!
Με την ιδιότητα του ερμηνευτή ερωτώ τον συνθέτη Σπύρο γιατί δεν
εμπιστεύτηκε το έργο του ' Κραυγές της Νύχτας ' σε μια υψίφωνο ή έστω ένα βαθύφωνο αλλά χρησιμοποίσε το ένδιαφέρον ποίημα στο οποίο στηρίχτηκε για να γράψει μια επίσης ενδιαφέρουσα σύνθεση για ορχήστρα χωρίς τη χρήση κειμένου ή φωνής;
Πράγματι ο Βότζεκ ειναι αριστούργημα, όπως και η Λούλου, η Ηλέκτρα και η Σαλώμη.Επίσης λέγεται για τον αγαπημένο μου Wolfgang πως τα καλύτερα του έργα ειναι οι όπερες του. Λέγεται επίσης και για τον Σούμπερτ, πως τα Lieder του φωτίζουν και τις πιο απόκρυφες στιγμές των ποιητών που μελοποιεί.Εχω λοιπόν μέλλον ακόμα...Πάντως θα προσέθετα πως ο monsieur Pierre Boulez θα μπορούσε να κάψει τα δικά του έργα σε μία ύψιστη στιγμή αυτογνωσίας, και πως αν ο κατα τ΄αλλα γλυκύτατος Νίτσε δεχόταν πού και πού τα χάδια μιας γυναίκας (ή ενος αντρα;)ίσως δεν μας βασάνιζε τόσο με τους μισανθρωπικούς αφορισμούς του...Πάντως φίλτατοι συνεχίζω να πιστεύω πως η δυνατή ποίηση δεν έχει ανάγκη τη μουσική...Απλά με τη σύμπραξη των 2 δημιουργείται κάτι νέο που έχει τη δική του δυναμική.Χαίρετε!
τι γίνεται, πήρανε φωτιά τα πληκτρολόγια? καλό ξενύχτι...
Το να ξενυχτα κανεις, με τετοια παρεα , ειναι υγεια.Ιδιαιτερα , οταν εχει συγχρονως μουσικη υποκρουση , που παραπεμπει σε καλοκαιρινα φεγγαρολουστα βραδια ερωτευμενων !!Καλο σαββατοκυριακο , σε ολους.
Άλκη ευχαριστώ για τα σχόλια. Πολύ φοβάμαι όμως πως θα σε απογοητεύσω γιατί έχω ήδη υποπέσει στο αμάρτημα της μελοποίησης με Ελύτη και Εμπειρίκο. Οπότε μια απάντηση αντάξια της ρητορικής σου ερώτησης θα μπορούσε να είναι πως ενώ σεβάστηκα την ποίηση της Κουντουρά αποφάσισα να ατιμάσω δύο από τους αγαπημένους μου μελοποιώντας τους. Έτσι για να μάθουν να φέρονται!
Κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με το ότι η ποίηση δε χρειάζεται μελοποίηση. Αυτό που εγώ προσθέτω είναι πως η μεγάλη ποίηση δεν κινδυνεύει από καμιά μελοποίηση ούτε καν από κάκιστη. Την ίδια γνώμη φαίνεται πως είχε και ο Ελύτης ο οποίος - αν δεν κάνω λάθος - ήταν μάλιστα και ευχαριστημένος με τη μελοποίηση ποιημάτων του (ακόμα και τότε που στα δικά μου αυτιά έφτανε ως κακοποίηση)!
Είναι λοιπόν σχετικά όλα ή όχι;
Αυτό που με εντυπωσιάζει είναι πως αρκετοί ποιητές (ο Ελύτης δεν περιλαμβάνεται στις προτιμήσεις μου) αποδέχονται όντως μελοποιήσεις των έργων τους ανεξάρτητα από τον βαθμό επιτυχίας του συγκερασμού μουσικού ήχου και ποιητικού λόγου.Αυτό το αποδίδω στην ανεπαρκή γενικά μουσική αίσθηση των ποιητών πού δεν πτοούνται όταν τα έργα τους μετατρέπονται σε άριες αναγνωρίσιμες μόνο από τους υπότιτλους ως προς το περιεχόμενο του λόγου.
Αφού λοιπόν όλοι νομίζω συμφωνούμε ότι η ποίηση δεν χρειάζεται μελοποίηση μένει το ερώτημα αν η μεγάλη ποίηση κινδυνεύει από τη μελοποίηση.
Εδώ θα έλεγα απλά πως μέσω της μουσικής, ακόμα και της μεγίστης, η μεγίστη ποίηση χάνει την αυτοτέλειά της και οδηγείται εκεί όπου την σύρει ο συνθέτης. Άλλη εντύπωση μας δημιουργεί ένα ποίημα όταν το ΑΚΟΥΜΕ ΜΕΣΑ ΜΑΣ, με την εσωτερική μας αίσθηση και άλλη όταν γινεται λιμπρέττο για τις φωνητικές ανάγκες των τραγουδιστών,
τραγούδι για τους θαμώνες της ταβέρνας ή θούριο για την απόσυρση του νόμου 47.
Αγαπητοί φίλοι νομίζω πως δεν πρέπει να είμαστε απόλυτοι σε τίποτα. Συνεχίζω να πιστεύω πως η συγκίνηση που μου προκαλεί η ανάγνωση ενός ποιήματος του Λειβαδίτη είναι κάτι εξαιρετικά μύχιο. Ας μην ξεχνάμε όμως πως στην αρχαιότητα στίχος και μουσική βρίσκονταν σε ενότητα αρραγή και όμορφη ( Επη,τραγωδίες κλπ.) Αρα είναι δυνατή η ένωση των δύο αγαπημένων Τεχνών,το θέμα είναι το ΠΩΣ γίνεται. Προσωπικά προτιμώ τη φωνή του Μπιθικώτση στον Θεοδωρακικό κόσμο της μελοποίησης Ελλήνων Λυρικών, παρά το παχύ βιμπράτο στις Θεοδωρακικές Οπερες. Ομως αυτό είναι θέμα ικανοτήτων του συνθέτη. Τώρα το βιμπράτο του Fisher-Diskau στο γερμανικό Lied του 19ου αιώνα είναι αυτό που ταιριάζει στο ύφος εκείνης της μουσικής.Και πάει λέγοντας...επειδή όμως μερικούς από εμάς μας έλκει η μοναξιά και η χωριστικότητα (Apartheid), γι αυτό και αγαπάμε σφόδρα να ακούσουμε μία σονάτα για πιάνο και κάποια άλλη στιγμή να διαβάσουμε ένα ποίημα...γιατί φοβόμαστε το "μαζί" και βολευόμαστε στο "χωριστά". Ενώ οι γυναίκες που είναι πιο σοφές από εμάς,αγαπούν το τραγούδι,ακριβώς γιατί εκφράζει την "ένωση". Φιλάκια...
Το ότι η ποίηση "δε χρειάζεται" μελοποίηση δε σημαίνει και ότι "δεν πρέπει" να μελοποιείται. Το τραγούδι είναι καρπός της ένωσης στίχου και μουσικής. Η ύπαρξή του δεν καταργεί ούτε αντιμάχεται την αυτοτελή ύπαρξη των τεχνών που από κοινού το δημιουργούν. Ύστερα, κ. Άλκη ο ίδιος λες ότι υπάρχει "βαθμός επιτυχίας του συγκερασμού μουσικού ήχου και ποιητικού λόγου". Αυτό τι άλλο σημαίνει από το ότι οι μελοποιήσεις κρίνονται κατά περίσταση! Πρόκειται ασφαλώς για έμμεση παραδοχή ότι υπάρχουν και καλές μελοποιήσεις. Και πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς!
Πάμε τώρα στη μεγάλη ποίηση που δήθεν χάνει την αυτοτέλειά της. Μπορείς να μου δώσεις μερικά παραδείγματα; Και πώς την αντιλαμβάνεσαι ακριβώς την απώλεια αυτοτέλειας;
Μετά τη μελοποίησή του ένα ποίημα χάνει το copyright;
Μήπως ακούγοντας το τραγούδι δεν προσέχουμε το στίχο; Αν ναι, τότε είτε δεν είναι σπουδαίος ώστε να αποσπάσει το μερίδιο της προσοχής που του αναλογεί, είτε ανήκουμε στην κατηγορία των ακροατών που στο πρώτο άκουσμα την προσοχή τους σχεδόν πάντα μονοπωλεί η μουσική, πράγμα που δεν έχει δα και ανεπανόρθωτες συνέπειες για τη σχέση με το στίχο! Πάντως και στις δύο περιπτώσεις το ποίημα δε χάνει κάτι που είχε για μας στο παρελθόν! Μετά, αν η μουσική μας εμποδίζει να το προσέξουμε, ωστόσο δεν μας εμποδίζει να το διαβάσουμε! Στο κάτω κάτω αν ήταν ήδη γνωστό τότε δε χάνει τίποτα από το νόημά του, αντιθέτως εξυπηρετείται αφού το ανακαλούμε. Αν το ακούμε για πρώτη φορά τότε υπάρχει και πιθανότητα να θελήσουμε να το γνωρίσουμε καλύτερα διαβάζοντάς το μετά την ακρόαση, άρα πάλι ωφελείται!
Μήπως δεν μπορούμε πλέον να σκεφτούμε το ποίημα χωρίς τη μουσική του επένδυση; Τότε έχουμε γάμο εις σάρκα μίαν, πάει να πει επιτυχημένο. Αλλά ακόμα και σ’ αυτήν τη περίπτωση το ποίημα παραμένει αναλλοίωτο στην έντυπη μορφή του και άρα στη διάθεση οποιουδήποτε να το γνωρίσει στην προγαμιαία (παρθενική) του μορφή.
Μήπως η εσωτερική μας ακοή αδυνατεί να ξεχωρίσει το νόημα του στίχου από τις φέρουσες συχνότητες; Αν ναι, τότε είτε φταίει η κακή μελοποίηση του συνθέτη είτε η ελλειμματική αντιληπτική ικανότητα του ακροατή. Και πάλι όμως το ποίημα βρίσκεται εκεί έτοιμο να διαβαστεί και να λειτουργήσει αυτόνομα.
Συμπερασματικά, δεν μπορώ να σκεφτώ κανέναν απολύτως τρόπο να χάσει ένα ποίημα την αυτοτέλειά του εξαιτίας οποιασδήποτε μελοποίησης. Μπορώ αντιθέτως να σκεφτώ αρκετούς τρόπους να ωφεληθεί. Αλλά είμαι έτοιμος να αναθεωρήσω αν μου υποδείξεις έστω και μια περίπτωση όπου ένα ποίημα μελοποιούμενο υπέστη ανήκεστο βλάβη.
Σα μιά τέτοια περίπτωση θα τολμούσα ν' αναφέρω το γεγονός οτι απο την εποποιϊα του "Αξιον Εστί" ο πολύς κόσμος γνωρίζει ίσα-ίσα το "χελιδόνι", το "της αγάπης αίματα" και το "της δικαιοσύνης" διατηρώντας όμως την εντύπωση οτι γνωρίζει το ποίημα, για να μή σταθώ στο πολυσυζητημένο "...πήραμε τη ζωή μας λάθος...". Βέβαια, όπως σωστά αναφέρθηκε, το ποίημα είναι εκδεδομένο και στη διάθεση παντός ενδιαφερομένου, αλλα νομίζω πως όλο και κάποια βλάβη έχει γίνεί, παρ όλο που δέ θα προτιμούσα να μήν είχε γίνει ποτέ η μελοποίηση. Απ' ό,τι είμαι πάντως σε θέση να γνωρίζω, με ελαχιστότατες εξαιρέσεις, δέν υπάρχει ποιητής που να μήν "πετάει η περδικούλα του" προκειμένου ν' ακούσει τους στίχους του μελοποιημένους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ισως επειδή, ενώ εμείς θά 'χουμε στα ράφια μας και καμμιά χιλιάδα ποιητικά έργα, είναι ελάχιστοι οι ποιητές που έχουν έστω κι ένα CD σύγχρονης ελληνικής μουσικής... Μήπως χτύπησα φλέβα για συζήτηση;
Αγάπη σε όλους
Θα ήθελα να προσθέσω λίγα λόγια αφού η απάντηση του Σίσυφου στον Σπύρο γενικά με καλύπτει.
Άλλο ποίηση και άλλο στιχοπλοκή!
Όπερες, τραγούδια του πόνου και της αγάπης, λαρυγγώδεις ανησυχίες φίλων στις ταβέρνες μπορουν άριστα να στηριχτούν σε επιτυχημένους στίχους και να πλαισιωθούν με την αντίστοιχη κατά περίσταση μουσική επένδυση.
Αν μας εμπνέει ένα ποίημα, ένα μυθιστόρημα ή ένα διήγημα μπορούμε να το πάρουμε σαν ιδέα, σαν θέμα για το μουσικό μας έργο και όχι να το ευτελίζουμε με μελισματικές παρεμβάσεις που μόνο βλάβη προκαλούν.
Αυτός που έχοντας ακούσει το χελιδόνι νομίζει ότι ξέρει το Άξιον εστί μοιάζει κάπως μ' αυτόν που νομίζει ότι ξέρει το Παρίσι επειδή έχει δει σε καρτ ποστάλ τον πύργο του Άιφελ. Επαναλαμβάνω την ερώτησή μου. Υπήρχε σχέση του υποκειμένου με το ποίημα η οποία χάθηκε μετά την ακρόαση; Ή μήπως ήταν έτοιμο να αποκτήσει τέτοια σχέση και με την ακρόαση αυτό απετράπη; Τελευταία ερώτηση: ο ποιητής ας πούμε ότι δεν είχε επαρκή μουσικά κριτήρια για να απορρίψει τη μουσική. Όμως δε μπόρεσε ούτε καν τα παραπάνω ενδεχόμενα να σκεφτεί για να προστατέψει το έργο του; Αυτά που απασχολούν όλους εμάς τους αυτόκλητους προστάτες της ποίησης δεν πέρασαν ποτέ από το μυαλό ενός Νομπελίστα; Εδώ που τα λέμε όσο το σκέφτομαι τόσο προς τα κει τείνω! Βέβαια υπάρχει πάντα κι η πιθανότητα να έκρινε ότι, αντιθέτως, η μελοποίηση (ακόμα κι η συγκεκριμένη με την οποία εγώ προσωπικά διαφωνώ σφόδρα) θα έκανε την ποίησή του πιο προσβάσιμη στο κοινό... Λέω εγώ τώρα!
Και πάνω στη σύγχυση, που θάλεγε κι ο Κυρ, να σου και η διαφορά ποίησης και στιχοπλοκής! Η συζήτηση οδεύει προς το τέλος της κι εγώ ανησυχούσα μήπως δεν προλάβω να το ακούσω. Αλλά όσοι περιμένουν επιχειρηματολογία θα απογοητευτούν. Εγώ απλώς τους παραπέμπω στον Μάνο Ελευθερίου. Καλή μας Κυριακή!
Προσοχή,δεν πρόκειται περί σαμποτάζ, η προηγούμενη ανώνυμη ήμουν εγώ σε ένα τεστ που έκανα να δω αν καταχωρείται το κείμενό μου,για να μην γράφω τζάμπα όπως έπαθα Σάββατο πρωί πρωί με την αυγή, πριν φύγω για ΣΚ, που μου ήρθε κι έγραψα ένα σωρό και στο τέλος δεν τα πήρε το σύστημα!Κι επιστρέφοντας είδα πως έπεσε πολλή δουλειά με το θέμα...Ε, να μην πω και γω μία από τα ίδια, κατά βάση συμφωνώ πιο πολύ με το Σπύρο οτι η ποίηση δεν χρειάζεται μελοποίηση αλλά σίγουρα δεν κινδυνευει κιόλας από αυτή.Και προφανώς, για να γίνεται, και τόσο πετυχημένα κάποιες φορές, κάποιο στόχο έχει. Εγώ θα έλεγα εδώ πιο χαλαρά(ίσως πιο μακροσκοπικά), οτι η κάθε μελοποίηση δίνει ένα στίγμα στο χρόνο κι εκφράζει μια στιγμή(συγκεκριμένης εποχής) κι ας έχει απέναντί της μια ποίηση διαχρονική(στις καλές περιπτώσεις). Ειναι ένα ντοκουμέντο και μια "ανάγνωση" με χαρακτήρα(χώρος-χρόνος-στυλ)από τη μία και από την άλλη, ίσως αποτελεί ένα εργαλείο για τους ανθρώπους της εκάστοτε εποχής να "ακούσουν" ένα ποίημα σε γλώσσα που τους είναι οικεία(σε πρώτη φάση). Ετσι κι αλλιώς καμιά μελοποίηση δεν μπορεί να πιάσει το όλον του ποιήματος...Διαφωνώ λοιπόν ότι ο συνθέτης τη "σέρνει" καθώς είπε ο Αλκης. Το πολύ πολύ να μην την πλησιάσει καν...(και;)
Για τους ποιητές το λέω και γω από προσωπική εμπειρία οτι διψάνε για μελοποίηση του έργου τους!
Και για μένα είναι εξαιρετικά παράξενο και οξύμωρο (όταν το πρωτοσυνάντησα ξαφνιάστηκα)πόση λίγη μουσική παιδεία έχουν, όταν αυτό που ασχολούνται έχει μέσα τόση μουσική!!!
Επίσης να πω, οτι για τη λόγια μουσική(τραγούδι), επειδή συνήθως δεν καταλαβαίνω τι λένε με αυτές τις τεχνητές φωνές,είχα παλιότερα μια φοβερή άρνηση. Με τα χρόνια εστιάζω αλλού και βρίσκω άλλες ελκυστικές παραμέτρους.Εδώ, λοιπόν, πιο πολύ αισθάνομαι οτι ο συνθέτης εμπνεύστηκε από την ποίηση, παρά ότι πάνε μαζί στην ερμηνεία. (πάλι η ποίηση δεν χάνει, αλλά στιγμιαία αδικείται).
Σπύρο, πολύ πετυχημένη η αναφορά σου στο Μάνο Ελευθερίου, αλλά αν το πάρεις στατιστικά όντως υπάρχει διαφορά μεταξύ ποίησης και στίχων. Οι δεύτεροι, στις περισσότερες των περιπτώσεων, έχουν μια αφοπλιστική αμεσότητα άρα τους λείπουν τα επίπεδα που σε οδηγούν οι πολλαπλές αναγνώσεις της ποίησης.
Συμφωνώ Κλημεντίνη. Το μόνο που θα ήθελα να συμπληρώσω (γιατί το παρέλειψα πριν) είναι πως μεταξύ του πιο αμέριμνου, χαλαρού, ελαφρού στίχου ενός λαϊκού ή δημοτικού τραγουδιού και της πιο απαιτητικής ποίησης υπάρχει ένα συνεχές και όχι μια διαχωριστική γραμμή.
Ας αφίσουμε στην άκρη τη "στιχουργική" οπου απαραίτητη προυπόθεση είναι πράγματι ο πολύ συμπυκνωμένος, "συνθηματολογικός" θα τολμούσα να πώ, λόγος (χωρίς αυτό να σημαίνει αναγκαστικά χαμηλό επίπεδο). Οταν πάλι ο συνθέτης θέλει να στηριχτεί σ' ένα ποιητικό κείμενο, αυτό μπορεί να γίνει: α) όπως στα "συμφωνικά ποιήματα" της παλιάς εποχής οπου μόνο ο τίτλος ή ο περιγραφικός χαρακτήρας της μουσικής αποτελούσε αναφορά στο περιεχόμενο του ποιήματος β) με την αρκετά συνηθισμένη χρήση του αφηγητή που απαγγέλλει γ) με τη χτήση της φωνής ως ανθρώπινου παράγοντος εν είδει όμως μουσικού οργάνου, οποτε δέν υπάρχει στην πράξη διαφορά άν ο τραγουδιστής απλώς κάνει βοκαλίζ ή τραγουδάει τα λόγια. Αν όμως η πρόθεση του συνθέτη είναι ν' αναδείξει το ποίημα, πρέπει να φροντίσει ωστε πάση θυσία και ανεξαρτήτως ύφους, ο λόγος να είναι ευκρινής και παρών. Το αντίθετο αποτελεί κατα τη γνώμη μου είτε ελλιπή τεχνική είτε κατακριτέα αλαζονεία. Ας μή ξεχνάμε οτι αυτή ακριβώς η τάση "ν' ακούγονται καθαρά τα λόγια" ήταν που οδήγησε, μεταξύ άλλων, τότε στον 16ο αιώνα, στην αλλαγή της τεχνοτροπίας που τόσο καταλυτικό ρόλο έπαιξε στην εξέλιξη της μουσικής (το συνοδευμένο μαντριγάλι και όλα όσα ακολούθησαν). Καλή βδομάδα.
Εκει εξω, υπαρχουν πολλοι που μας μοιαζουν, που σκεφτονται σαν εμας,και αρα αυτα που τους επικοινωνουμε ειναι συμβατα με την κοσμοθεωρια τους, 'η τις αισθησεις τους.Η μουσικη , η ποιηση ο γραπτος και προφορικος λογος ειναι, ενα αχαρτογραφητο τοπιο, ανοιχτο σε διαφορετικες θεσεις και εκδοχες.Ο καθενας μπορει να δημιουργησει με τη δικη του θεαση, το προσωπικο του στιγμα , υιοθετοντας παραλληλα , διαφορετικες προσεγγισεις.,'η ενα πεδιο εκφρασης με πολυ προσωπικους ορους.Ο πιο ασφαλης τροπος να εκτεθουμε , ειναι να εφραζουμε τις ιδεες μας προς τα εξω. Αυτο γινεται , ειτε γραφοντας ποιηματα , ειτε μουσικη , ειτε μελοποιοντας αγαπημενους μας ποιητες , ειτε ακομη και τραγουδωντας , το πλαισιο ομως παραμενει το ιδιο. Προκειται για την ανθρωπινη αναγκη επικοινωνιας , με ενα συγκεκριμενο μεσο που επιλεγουμε εμεις , αναλογα με το δικο μας ταλεντο εκφρασης.Υπερθεματιζοντας , λοιπον τις αποψεις του Αναστασση και του Σπυρου, η ενωση σε ολα τα εμπνευσμενα ειδη εκφρασης , τις περισσοτερες φορες ειναι γοητευτικη . Αλλωστε, η γραφη, ποιητικη ΄η μουσικη , ειναι ο πιο ευγενικος τροπος να μεταδιδουμε ολα οσα διαδιαθετουμε προσδοκοντας για ιδανικους αποδεκτες.Αυτη ειναι τελικα και η συγκινηση μιας συνολικης καλλιτεχνικης συζευξης .
Ψάχνοντας κάτι άλλο έπεσα αποψε πάνω σε ένα CD Καρυωτάκης, 13 τραγούδια σε μουσική Λένας Πλάτωνος (τραγούδι Σ.Γιαννάτου).
Κάποτε πριν χρόνια το ακουγα πολύ συχνά. Το φέρνω σαν παράδειγμα, γιατί εκτός του ότι το θεωρώ πετυχημένο, έχει εξαιρετικά έντονο το προσωπικό στίγμα της Πλάτωνος χωρίς αυτό να ενοχλεί καθόλου.
("Το Βράδυ"-υπέροχο...)
Ti να γράψω? Οτι καμμιά φορά κάθομαι και ακούω ευχάριστα και κάποια λαϊκά,και μάλιστα από τα εμπορικα, αυτα που βάζουν τα κανάλια με βίντεο. Μια χαρά είναι,χαζεύω πριν με πάρει ο ύπνος...
Εμένα τα σ η μ ε ρ ι ν ά λαικά(εμπορικά),ούτε με κοιμίζουν, ούτε με ξυπνούν. Απλά μου είναι απεχθή.
no objection klimentini και μένα τα εμπορικά λαϊκά απεχθή μου φαίνονται,καμμιά φορά η επικοινωνία με το απεχθές μπορει να είναι ενδιαφέρουσα,by the way και πολλά "εντεχνα" με την υποκριτική τους "ευαισθησία" και "καλοσύνη" μου είναι εξίσου απεχθή,άρα και πολύ ενδιαφέροντα.Εξάλλου οι άνθρωποι του "εντεχνου" δημιουργούν ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ έτσι δεν είναι? Τι θα ήμασταν δίχως τον (σημερινό) Σαββόπουλο, τον Τσακνή και τον Μάλαμα? την Τσαλιγοπούλου και την Αρβανιτάκη? Θεε μου σ΄ευχαριστώ που μ΄έκανες τόσο έξυπνο και ευαίσθητο που να συγκινούμαι με τα έντεχνα...
Η τέχνη θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί είτε σαν στοιχείο χωρίς βάρος, που αιωρείται πάνω από τα πράγματα σαν νέφος, ή καλύτερα σαν ένας λεπτόε κόκκος σκόνης, ή ακόμα καλύτερα σαν ένα πεδίο μαγνητικών εντάσεων, είτε σαν προσπάθεια να μεταδώσει το βάρος, το βάθος, την πυκνότητα, τη συνεκτικότητα των πραγμάτων, των σημάτων, των αισθήσεων.
Θέλω να πώ, ότι η τέχνη μας αποδεικνύει πως όλα όσα επιλέγουμε και θεωρούμε ανάλαφρα στη ζωή μας, αργά ή γρήγορα, αποκαλύπτουν το αβάσταχτο βάρος τους.
Ίσως μόνο η ζωντάνια και η ευστροφία του πνεύματος μπορούν να ξεφύγουν απο αυτήν την καταδίκη.
Στον ανεξάντλητο κόσμο της τέχνης, ανοίγονται πάντα πολλοί δρόμοι, εξερευνώνται παμπάλαιοι ή πολύ μοντέρνοι, είδη και τεχνοτροπίες,που μπορούν να μεταβάλουν την εικόνα μας για τον κόσμο.
Αν η τέχνη δεν μας παρέχει τη βεβαιότητα ότι δεν κυνηγάμε χίμαιρες, τότε ας απευθυνθούμε στην επιστήμη.
ΕΡΩΤΑποκρίσεις.
Γιατί θεωρώ μεγάλο τον «Μεγάλο Ερωτικό» του Χατζηδάκι;
Επειδή τον ξαναεπισκέπτομαι κάθε φορά που αποζητάω το γλυκό ψιθύρισμα των "ρω του έρωτα".
Γιατί θεωρώ επίτευγμα τη μελοποίηση του Σαπφικού "Κέλομαι σε Γογγύλα";
Επειδή ένας άκρως ερωτικός λόγος που αρθρώθηκε αυτόνομα δυόμιση χιλιετίες πριν, όχι απλώς δε χάνει τίποτα από τη γοητεία του μελοποιούμενος σήμερα, αλλά και ευτυχεί όσον αφορά στην ανάδειξη της μουσικότητάς του χάρη σε μια αυθεντική – στην υποκειμενικότητά της - ερμηνεία αυτής της μουσικότητας. Έχουμε μια μελωδική προσέγγιση που ερμηνεύει τον ερωτισμό και την ελληνικότητα ενός αρχαίου ποιήματος χωρίς καμιά ελληνοπρεπή προφάνεια και που δέχεται να προφέρει τα μυστικά της ρω μόνο σ’αυτούς που διαθέτουν ερωτική ακοή.
Γιατί τα «Λιανοτράγουδα» αξίζει να τραγουδιούνται;
Επειδή και το παραδοσιακό τραγούδι διαθέτει ρω. Κι ο Χατζηδάκις ξέρει να τα αναδεικνύει.
Γιατί το «Πέρα στο θολό ποτάμι»;
Επειδή η φωνή της Νταντωνάκη αποδεικνύει πόσο σημαντικότερο είναι να καταθέτει ένας μουσικός την ψυχή του αντί της τεχνικής του επάρκειας (αν αδυνατεί να μας καταθέσει και τα δύο).
Γιατί το «Ποιος είν’ τρελός από έρωτα»;
Επειδή ο Χατζηδάκις μας δείχνει – αντίθετα από τη στατιστική - ότι λαϊκή μουσική δε σημαίνει κατ’ ανάγκη αναμάσημα γνωστών συνταγών επιτυχίας κι ότι το επίθετο ‘λαϊκός’ δεν είναι συνώνυμο ούτε του ‘εμπορικός’ ούτε καν του ‘εύκολος’. Ότι δηλαδή είναι δυνατό να παραχθεί έντεχνο και όχι «έντεχνο» λαϊκό τραγούδι μέσω του οποίου παράγεται τελικά πολιτισμός και όχι «πολιτισμός».
Είναι όλος ο Χατζηδάκις μεγάλος;
Όχι φυσικά. Έχει υποπέσει σε πλήθος αμαρτημάτων. Μια φορά τον άκουσα να το παραδέχεται και από ραδιοφώνου: «Αμάγτησα για το παιδί μου» είχε πει αυτοσαρκαζόμενος. Το παιδί για το οποίο μιλούσε τότε ήταν η Ορχήστρα των Χρωμάτων και το αμάρτημα ήταν μάλλον συμπαθές. Για τη διαγωγή του παιδιού δεν θα μιλήσω ακόμα. Αλλά όπως κι αν έχει, ο … αναμάγτητος πρώτος τον λίθον βαλλέτω!
Έχει μόνο ο Χατζηδάκις μεγάλες στιγμές;
Δεν μπορεί κανείς να το ισχυριστεί. Έχει π.χ. κι εκείνος ο Θεοδωράκης αρκετές σπουδαίες, αλλά όχι τόσες τόσο ερωτικές. Έχουν κι άλλοι αλλά πολύ λιγότερο/λιγότερες.
Απόψεις πάντα προσωπικές.
Με πολλά ρω.
Ακουγοντας μουσικα κοματια της δεκαετιας του 70' και 80',προχθες αισθανθηκα , γιατι μεχρι σημερα θεωρουνται κλασσικα τα περισσοτερα απο αυτα.Γιατι σου δινουν την αισθηση της πληροτητας , μια αυρα αισιοδοξιας , αισθαντισμου και ερωτισμου και σε κανουν να μην αισθανεσαι την γη κατω απο τα ποδια σου. Ειτε τα ροκ κοματια ,ειτε οι μελωδιες , αλλα και οι στιχοι τους, εκπληρωνουν πολλες φορες το στοχο τους , δημιουργωντας στη δικη μας γενια, μια πληροτητα και μια διαθεση , να δημιουργησουμε και να ερωτευτουμε ξανα τη ζωη.Καλο Πασχα σε ολους.
Πολυ ησυχια επεσε!!Ολοι διακοπες ειστε?? Αποψεις παντα προσωπικες.
Ο δημιουργός ποτέ δεν αναπαύεται!
Απλώς κοιμάται όρθιος.
Mακάρι να ίσχυε και το αντίστροφο, όλοι αυτοί που κοιμούνται όρθιοι να ήταν δημιουργοί...(όμορφος κόσμος!).
Και με την επάνοδο καλή μας άνοιξη!
Ας μή ξεχνάμε κι όλους όσοι αγρυπνούν ξαπλωτοί...
Παράξενη νηνεμία στο μπλογκ...Σαν πριν από μεγάλη καταιγίδα...Εχω θέματα που θα μας κάνουν να παλεύουμε για καιρό.......
Ευτυχως που υπαρχει η παρεα σας , γιατι εχουμε πεσει σε καταθλιψη , με οσα συμβαινουν γυρω μας. Ξεκινα Αναστασση, τα θεματα .Παροτυντικα, κριτικα, προβοκατορικα,με εμπνευση μουσουργου 'η μη, ο,τι κι'αν πραγματευονται , σαφως και θα μας βοηθησουν να ξεφυγουμε 'η και να αναρρωσουμε , ισως!!
Η δική μου απουσία πάντως οφειλόταν μεταξύ άλλων και σε πυροβολισμούς. Μου έριξαν στο πατζούρι της κρεβατοκάμαράς μου δύο μπαταριές με κυνηγετικό. Το έκαναν σουρωτήρι κι αν ήμουν από πίσω, τώρα όλο και καμιά ελεγεία θα γράφατε. Σκέφτηκα μήπως δεν τους αρέσει η συνθετική μου δουλειά αλλά οι γείτονες σίγουρα δεν την έχουν ακούσει (προσέχω πολύ να μην προκαλώ ηχορύπανση!). Η επόμενη εύλογη σκέψη είναι ότι κάποιος διαφωνεί με το Blog αυτό κι αποφάσισε να μας βγάζει από τη μέση έναν έναν. Ίσως πάλι να με πέρασαν για πιανίστα. Μπορεί τέλος να είναι και τίποτα οπαδοί της Σχολής της Φρανκφούρτης που έμαθαν ότι ετοιμάζομαι να γράψω ένα κριτικό κείμενο κατά του Αντόρνο.
Όλα αυτά βέβαια αν δεν είναι απλώς ο γείτονας που του έφερα το 100 για διατάραξη στη 1.30 τη νύχτα.
Η νεκροψία θα δείξει!
μπορεί και να είναι κάποια παλιά σου ερωμένη που δεν σε έχει ακόμα ξεπεράσει...
Τρελλα πραγματα συμβαινουν στην χωρα μας , και μαλλον μοιαζουμε με ανοχυρωτη πολη.Δεν ειναι ευκολο να αντιδρασουμε μεμονωμενα, αλλα μηπως συλλογικα θα μπορουσαμε , να εξαφανισουμε τους δαιμονες ,εξωτερικουε και εσωτερικους, που εχουν στοχο να μας αφανισουν ?Πιστευω οτι δε θα τους περασει. Ουτε οι εχθροι του blog ,ουτε οι πιστολερος εναντιον του πιανιστα, ουτε οι ανικανοποιητοι ....πρωην μας ,ουτε ολος ο αρρωστημενος περιγυρος ,εχει δικαιωμα να καταστρεφει ο,τι ηρεμο, δημιουργικο και ρομαντικο προσπαθει να ομορφαινει τη ζωη μας.Ισως πρεπει να αρχισουν τα 'οργανα '!!
Τι εγινε , ρε παιδια. Οι 'σφαιρες' μας πετυχαν?Η πολυ ησυχια ,βλαπτει σοβαρα το blog .Που εισαι Αναστασση , με τα θεματα που θα μας προβληματισουν?
Η Μουσική είναι για μένα ταξίδι στο ασυνείδητο, φυγή από την ψευδο-γνώση της χειριστικής καθημερινότητας, συνάντηση με την α-γνωσία .
Την μυστική α-γνωσία που ακολουθεί κάθε αναζήτηση της όποιας «αλήθειας». Η Μουσική είναι παιχνίδι, με ή χωρίς φανερούς κανόνες, η μουσική είναι στην αρχή πειθαρχία και μετά ελευθερία. Κάθε συνθέτης που σέβεται τον εαυτό του δεν ξέρει τι ακριβώς κάνει , αλλά το κάνει γιατί ετσι του αρέσει.
Η Μουσική είναι για μένα ταξίδι στο ασυνείδητο, φυγή από την ψευδο-γνώση της χειριστικής καθημερινότητας, συνάντηση με την α-γνωσία .
Την μυστική α-γνωσία που ακολουθεί κάθε ειλικρινή αναζήτηση της όποιας «αλήθειας». Η Μουσική είναι παιχνίδι, με ή χωρίς φανερούς κανόνες, η Μουσική είναι στην αρχή πειθαρχία και μετά ελευθερία.Οταν γράφουμε μουσική δεν ξέρουμε τι ακριβώς κάνουμε, απλά ακολουθούμε τη διαίσθησή μας.
Μου αρέσει η τοποθέτηση και συμφωνώ.Ειδικα, νομίζω όμως πως πρώτα έρχεται η ελευθερία στο πρώτο κλικ), μετά η πειθαρχία, μετά πάλι η ελευθερία για να ξανακλείσει στην πειθαρχία (η τελική ματιά). Όμως πιστεύεις πως αυτό αφορά όλους ;(επειδή μιλησες και πιο γενικά)Δεν είναι μονο για αυτούς που αναζητούν μια πραγματική κατάσταση καθαρότητας με τον εαυτό? Η ιδιότητα του συνθέτη συνδέεται(όπως είναι φυσικό) και με την εικόνα του στην κοινωνία κι έτσι διάφορες επιδράσεις(ταυτότητας, αναγνώρισης,ρεύματος,κλπ)του δυσκολεύουν το δρόμο της ειλικρινούς αναζήτησης(που κατά τη γνώμη μου είναι μακράν της "κοινωνίας"), πολύ συχνά χωρίς να το γνωρίζει. Δύο παραδείγματα μου έρχονται τώρα στο μυαλο.Το ένα είναι πλατσούρισμα στα ρηχά και όχι στα βαθιά νερα του ασυνειδήτου με αποτέλεσμα κάποιος απλά να αναπαράγει(κι όχι να ανακαλει και να μεταπλάθει) κάτι ξένο που έχει απορροφήσει, νομίζοντας πως έβγαλε κάτι δικό του. Το δεύτερο αφορά ένα κατασκεύασμα όπου ο συνθέτης "ήξερε πολύ καλά τι εκανε" (με την αρνητική έννοια, χωρίς δηλαδή να αφεθει ουσιαστικά, αλλά εμμένοντας σε βεβαιότητες) με αποτέλεσμα ένα βαρετό έργο. Και στις 2 περιπτώσεις σίγουρα πάντως έκανε αυτό που του άρεσε-για τη διαίσθηση πολύ αμφιβάλλω.
'Πειθαρχία' ή φόβος απέναντι στην ελευθερία ή οτιδήποτε παρόμοιο μας οδηγούν σε νόρμες. Η ατολμία ακούγεται ευκρινώς! Αντίθετα, δεν ακούγεται σχεδόν καθόλου η ουσία. Ή σκουπίδια της μαζικής κουλτούρας ακούμε, ή ανόητους «λόγιους» πειραματισμούς. Ούτε καν πειραματισμοί είναι. Είναι αναπαραγωγή πειραμάτων που έγιναν στο παρελθόν και απέτυχαν. Αλλά και η κριτική που κάνουμε στις μεταξύ μας συζητήσεις μετά από κάθε συναυλία μόνο για το πάπλωμα δε μιλάνε. Όποτε συζητάω έχω την εντύπωση πως η κριτική μου πρέπει να περιορίζεται στην συσκευασία. Δεν πρέπει να θίξω την ουσία που αφορά έργα και πρόσωπα, αλλιώς έχω την εντύπωση πως κινδυνεύω να αποβληθώ! Θα μιλήσουμε θαρραλέα και κατ’ ιδίαν και δημόσια, ή όχι; Πιστεύετε πως υπάρχει ειλικρίνεια και τιμιότητα στις ημέρες και τα έργα των συναδέλφων μας μουσικών;
Συμφωνώ! Τα έργα στην πρώτη γραμμή του πυρός. Δεν πάει άλλο! Με τη σιωπή ή τη φοβική προσέγγιση προς κάθε κριτική διαιωνίζεται η μουσική αθλιότητα με τους συνθέτες να πίνουν καφέδες σε ένα ανθυγιεινό περιβάλλον. Παίχτηκαν αρκετά ελληνικά έργα πριν από λίγες μέρες. Για ποιά θέλετε να μιλήσουμε ανοιχτά και χωρίς περιστροφές;
Επίσης οι κρίσεις όταν αναφέρονται σε πρόσωπα να ειναι επώνυμες γιατί και ο κρίνων κρίνεται
Φίλιππε αν θελεις να κριθείς επώνυμα πες μας το πραγματικό σου όνομα και ασε τα ψόφια...Κατα τ αλλα η (γραπτή) κριτική έχει για μένα νόημα μόνο όταν έχει ψύγματα δημιουργικότητας, και δεν αποτελεί διαιώνιση μιας ελληνομιζέριας (που σίγουρα και εσύ θέλεις να αποφύγεις).Γενικά δηλαδή νομίζω πως πρέπει στην κριτική μας να είμαστε επιεικείς με τις αδυναμίες ενός συναδέλφου και γεννεόδωροι στις ικανότητες του...
...για να την πω και γω την κακία μου, και να μην παριστάνω τον καλό, σε πολλούς συναδέλφους οι ικανότητες εδράζονται ολότελα εκτός του έργου τέχνης, οι δε αδυναμίες φανερώνονται κυρίως δια μέσου αυτού...
Τίποτα δεν προχωράει μπροστά χωρίς κριτική. Και με τον εαυτό μας όταν βρισκόμαστε κριτική και αυτοκριτική κάνουμε συνεχώς. Δεν υπάρχει κανένας λόγος λοιπόν να υποκρινόμαστε όταν είμαστε με άλλους.
Συμφωνώ απολύτως με την επιείκεια τη γενναιοδωρία και τον εποικοδομητικό χαρακτήρα της κριτικής που ζητάς, Αναστάση. Όλα αυτά είναι απαραίτητα όχι μόνο για λόγους μεγαλοψυχίας, αλλά και αυτοπροστασίας! Το λέω και ειρωνικά και μη. Το ειρωνικό μέρος αφορά βέβαια το "μη κρίνετε ίνα μη κριθείτε!". Γιατί πολλοί από μας φοβούνται πράγματι την κριτική όπως ο διάολος το λιβάνι. Θα έχουν τους λόγους τους! Εγώ -όπως κι εσύ, υποθέτω- προτιμώ τη μη ειρωνική πλευρά. Την πλευρά της επιφύλαξης παντός δικαιώματός μας να κάνουμε και λάθη στις κρίσεις μας. Αρκεί στη συνέχεια να τα παραδεχόμαστε ενώπιον του αδίκως κριθέντος. Γι’ αυτό και οι κρίσεις πρέπει να είναι κατά το δυνατόν απαλλαγμένες από πάθη και προκαταλήψεις. Διότι και οι κρίσεις είναι κρίσιμες! Και οι άδικες εξ αυτών θα χρειαστούν με τη σειρά τους την επιείκεια και τη μεγαλοψυχία ως ελαφρυντικά, όταν έρθει η ώρα τους. Βλέπεις εδώ ο κριτής είναι ο εαυτός. Και είναι πολύ πιο αυστηρός από τους άλλους! Είναι απαραίτητο για την εξελικτική πορεία αλλά και την ψυχική ισορροπία του ίδιου του κριτή να αφήνει ένα παράθυρο ανοιχτό στην επανόρθωση. Για παράδειγμα εμένα με ταλαιπωρούν για καιρό τα προσωπικά μου λάθη πολύ περισσότερο από ότι τα λάθη των άλλων. Ιδίως οι λανθασμένες κρίσεις μου για άλλους! Και μετανιώνω βέβαια πιο πολύ για τις αρνητικές παρά για τις θετικές. Η κριτική κινεί διαδικασίες. Για να επωφεληθεί κανείς απ' αυτές πρέπει να μπαίνει στο στίβο ανοιχτός, έτοιμος για ανατροπές. Κυρίως εσωτερικές!
Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις σαν αυτές που περιέγραψες πολύ εύστοχα στο τελευταίο σου μήνυμα! Τι επιείκεια να δείξεις γι’ αυτές; Διότι δεν είναι μόνο το έργο που κρίνεται. Είναι και ο δημιουργός. Είναι και ο βίος και η πολιτεία του! Ο άνθρωπος είναι πολυδιάστατος. Εμείς εκτός από την ιδιότητα του μουσικού έχουμε κι άλλες. Την ιδιότητα του πολίτη για παράδειγμα! Την ιδιότητα του ψηφοφόρου, του συνεργάτη, του δασκάλου, του μαθητή, του συντρόφου, του διαρκώς παγκοσμιοποιούμενου υποκειμένου, του διανοούμενου. Δεν μπορεί να υποδυόμαστε απλώς τους ναυαγούς καλλιτέχνες στο απομονωμένο νησί μας. Ποιος θα μιλήσει για όλα αυτά που μας συμβαίνουν; Οι άλλοι;
Σπύρο βρηκα πολύ όμορφο το κείμενό σου. Ουσιαστικά δηλαδή δημιουργείται μία πλατφόρμα σκέψης για το "τι είναι η κριτική?" και πού οφελεί.. Προτείνω την συνέχιση της αυτοανάλυσης για την λυτρωτική αξία της κριτικής και της αυτοκριτικής.. Πράγματι φίλτατοι το τοπίο της "σύγχρονης" μουσικής δεν βρίθει από όμορφα έργα. Ομως πριν την έναρξη εχθροπραξιών με συνθέτες μετρίου αναστήματος οι οποίοι στο finalle δεν ευθύνονται για το οτι δεν είναι τόσο ταλαντούχοι, ας μιλήσουμε εμείς για τη δική μας αδυναμία. Κάτι που Σπύρο,πολύ θαραλλέα,ξεκίνησες. Γιατί πολύ φοβάμαι πως η κριτική από ενα σημείο και πέρα,όταν είναι ανεξέλεγκτη, μοιάζει με εθισμό,κρύβει δηλαδή την ανεπάρκεια του κριτή. Προσωπικά θα ήθελα στην κριτική μου να στραφώ προς συνθέτες που είναι καταξιωμένοι, και που σ΄αυτην ακριβώς την καταξίωση κρύβεται ένα αστικο ψεύδος. Θέλω π.χ. να σας εξηγήσω τις αμφιβολίες μου για τον Σκαλκώτα,για τον οποίο πιστεύω πως το μγαλύτερο μέρος του έργου του δεν με συγκινεί... Ομως μπορεί και να πέφτω έξω...θα τα πούμε
Συμφωνώ κι εγώ για τον Σκαλκώτα. Άλλο καλός συνθέτης κι άλλο μεγάλος. Ο Σκαλκώτας είχε καλές στιγμές αλλά είχε και μεγάλες ατυχίες. Προσωπικά με ενοχλεί ιδιαίτερα η επιβλητική παρουσία του τσαρουχιού στα φολκλορίζοντα έργα του, κάτι στο οποίο συναγωνίζεται επαξίως τον Καλομοίρη.
Ενα μουσικο εργο, ειτε περνα αδιαφορα σαν ηχος, απο το αυτι του ακροατη, ειτε του κινει απλως το ενδιαφερον ,σαν ενα τεχνικα ευηχο ευχαριστο αγγιγμα, ειτε του διεγειρει το κεντρο της επεξεργασιας των ακουστικων βιωματων ,στο βαθμο, που ακουγοντας το να του κινησει το ενδιαφερον. Αυτο το τελευταιο ειναι , νομιζω το ζητουμενο, απο μια εμπνευσμενη δημιουργια. Να ξυπνησει τις αισθησεις ενος ακροατη , ωστε να αναρωτηθει , σε τι πληροτητα συναισθηματικη ή υπαρξιακη ειναι ο δημιουργος,τι ερεθισματα ειχε για να το συνθεσει , τι ερωτηματικα ή αποψεις θεττει, τι επιδιωκει να εμφυσησει στο ακροατηριο του , τι παιχνιδι ηχοχρωματων διαχεει στο συναυλιακο του περιγυρο. Αυτα τα εργα , που σιγουρα εμπεριεχουν και προσωπικα βιωματα, εχουν τη σφραγιδα της αυθεντικοτητας , αξιζει να τα γευτει κανεις , με την αθωοτητα , που γευεται τους ηχους της φυσης , ενα βροχερο ξημερωμα ή μια φεγγαρολουστη βραδια.Τετοιες μουσικες μορφες με περιεχομενο , μπορει να τις κριτικαρει κανεις , αλλα τελικα θα τις λατρεψει
Το θέμα Σκαλκώτας είναι τεράστιο. Δέν ξέρω άν προσφέρεται για αρχή μιάς κριτικής συζήτησης πάνω στα σύγχρονα έργα, κι άν ναί, πρέπει να γίνει επι μέρους κι όχι με γενικεύσεις όπως " τα φολκλορίζοντα έργα του..." Ας διερωτηθούμε όμως γ ι α τ ί ο Σκαλκώτας παράλληλα με τη δεύτερη σουϊτα, τον Οδυσσέα (που πάλι πρόσφατα ατύχησε), τα κουαρτέτα κι όλα τ' άλλα έγραφε και ξανάγραφε και διασκεύαζε και μετέγραφε τους "χορούς"; Μήπως σε μιά "απελπισμένη" προσπάθεια να γίνει "αρεστός" ή επειδή κάτι έψαχνε, που προσωπικά το βρήκε και το δούλεψε όπως εκείνος νόμιζε και ήθελε; Προσωπικά νομίζω πως ο Σκαλκώτας μπορούσε να κάνει τα πάντα χωρίς κανένα κόμπλεξ κι αυτό έκανε. Οσο για το "...τσαρούχι...", πέρα απο το οτι εκείνο τον καιρό δέν είχε ακόμα τη σημειολογία που απέκτησε απο τη δικτατορία και μετά (ίσως κάποιοι θυμούνται τον Χωστιανό απο τους χορούς για σήμα στα επίκαιρα του Παττακού), νομίζω πως είναι ατυχής μεταφορά, ακόμα κι αναφορικά με τον Καλομοίρη, παρ όλες τις επιφυλάξεις μου για τον "εθνικοσχολισμό". Καλή συνέχεια!
Θα ήθελα κι εγώ να μιλήσουμε για τις περιπέτειες της ελληνικής έντεχνης μουσικής και ειδικά για τους καταξιωμένους συνθέτες μας. Αλλά επειδή η συζήτηση προβλέπω ότι θα είναι μακρά, η θεματολογία ενδιαφέρουσα και οριοθετημένη και η πρώτη προσωπική μου εισήγησή εκτενής, δεν θέτω αυτή την εισήγηση ως σχόλιο της παρούσας γενικής συζήτησης αλλά την προτείνω ως εναρκτήριο κείμενο μιας ξεχωριστής και ειδικότερης. Για λόγους δηλαδή πρακτικούς και μεθοδολογικούς προτείνω τη συνέχιση της συζήτησης περί μουσικοκριτικής της έντεχνης μουσικής μας ως ενότητα σχολίων στο νέο μου κείμενο και σε άλλα που αν χρειαστεί θα φέρει κάποιος.
Παραδείγματος χάρη το τι άλλο εκτός από “αστικό ψεύδος” κρύβεται κατά τη δική μου άποψη στην αναγνώριση των καταξιωμένων συνθετών μας άρχισα να το περιγράφω σ’ αυτό το νέο μου κείμενο που έχει τίτλο «Τα μουσικά μας βιώματα κι οι εθνικές μας φαντασιώσεις».
Εχει , δυστυχως, τοσο πολυ δικαιο ο Σπυρος ,σε ο'τι περιγραφει, για την 'εθνικη και πολυτιστικη μας κληρονομια' ,τοσο πολυ δικαιο, με την εκμεταλευση των 'ελληνοχριστιανικων' μας ιδεωδων, που αισθανομαι , οτι μια γερη γροθια στο στομαχι θα ηταν λιγοτερο αποτελεσματικη .Και σιγουρα, οσο κι αν καταρρακωνεται ο 'ελληνοπρεπης' εγωισμος της φυλης μας, ο Σκαλκωτας η και ο Καλομοιρης , σε πολλα εργα τους , αφηνουν μια αισθηση 'φουντας', με ο'τι αυτο συνεπαγεται!!
Δεν θα σύγκρινα ποτέ το όποιο φολκλόρ του Σκαλκώτα με την αλαζονεία και την στημένη ελληνοπρέπεια του Καλομοίρη και της εθνικής σχολής.Το πεδίο του Σκαλκώτα είναι ασύγκριτα πιο πλατύ. Το αν μου αρέσει ή όχι είναι άλλο θέμα.
Μιλάμε για τα αυτονόητα. Συνεχίζω όμως στα comments του νέου κειμένου για άμεση πρόσβαση.
Παιδιά λυπάμαι, αλλα ο όποιος συσχετισμός "εθνικοσχολικών" με "ελληνοχριστιανικά" φοβάμαι οτι μας δείχνει ανυποψίαστους και μακριά νυχτωμένους. Και πάλι συγγνώμη. Διαβάζω όμως για όλα όσα δέ μας καλύπτουν, δέ μας εκφράζουν, δέ μας αρέσουν. Υπάρχει τίποτ' άλλο πέρα απο τον Μεγάλο Ερωτικό (που, μαζί με άλλα, είναι απο τα λίγα όμορφα πράγματα που σημαδεύουν τον ρούν της μέχρι τώρα ζωής μου) που να μας αρέσει, να μας εκφράζει, να μας καλύπτει; Το τρίο π.χ. για βιολί, τσέλο και πιάνο του Μίκη Θεοδωράκη λέει κάτι σε κάποιον σχετικά με το ποιά θα μπορούσε να είναι η ιστορία άν τα πράγματα ήταν αλλιώς; Η Κασσάνδρα του Σισιλιάνου; Τα τραγούδια σε ποίηση Ελλιοτ του Χρήστου; Απο κάπου ν' αρχίσουμε τέλος πάντων!... Φιλιά σε όλους
.......................
Αγαπητέ Αναστάσση,
Δεν ήξερα που να βάλω αυτό το σχόλιο και τελικά το βάζω εδώ, στα comments του αρχικού βασικού κειμένου (φαντάζομαι και η διαγραφή του κειμένου της αποχώρησης έγινε με τη συναίνεσή σου).
Ελπίζω μετά απο ολο αυτό το χρονικο διάστημα που πέρασε να έχεις κάπως αναθεωρήσει τις απόψεις σου. Μπορεί όλη αυτή η ιστορία να είχε παραπάνω ένταση μιας και συνέβαλες κι εσύ στο ξεκίνημα της ωραίας ιδέας του blog από όσα κατάλαβα. Προσωπικά θα ήθελα πολύ να ξαναακούσω τις ενδιαφέρουσες απόψεις σου. Η ροή ευνοείται από την ποικιλία και από σκέψεις ανήσυχων ανθρώπων.
Τα πράγματα πάντως δεν είναι έτσι κι αλλιώς ποτέ μονοσήμαντα Θα ήθελα να κλείσω με κάτι που διάβασα και μου άρεσε πολύ (τo παραθέτω όπως τo διάβασα, συγνώμη για τα αγγλικά). Αν μας διαβάζεις ή ενημερωθείς για αυτό το σχόλιο,θα περίμενα με χαρά την επάνοδό σου.
There is a Chinese story of an old farmer who had an old horse for tilling his fields. One day the horse escaped into the hills and when all the farmer’s neighbors sympathized with the old man over his bad luck, the farmer replied: ‘Bad luck? Good luck? Who knows?’ A week later, the horse returned with a herd of wild horses from the hills and this time the neighbors congratulated the farmer on his good luck. His reply was, ‘Good luck? Bad luck? Who knows?’Then, when the farmer’s son was attempting to tame one of the wild horses, he fell off its back and broke his leg. Everyone thought this very bad luck. Not the farmer, whose only reaction was ‘Bad luck? Good luck? Who knows?’Some weeks later the army marched into the village and conscripted every able-bodied youth they found there. When they saw the farmer’s son with his broken leg they let him off. Now was that good luck? Bad luck? Who knows? //////Anthony de Mello, Sadhana: A Way to God
Greece
The sea was sapphire coloured, and the sky
Burned like a heated opal through the air;
We hoisted sail; the wind was blowing fair
For the blue lands that to the eastward lie.
From the steep prow I marked with quickening eye
Zakynthos, every olive grove and creek,
Ithaca's cliff, Lycaon's snowy peak,
And all the flower-strewn hills of Arcady.
The flapping of the sail against the mast,
The ripple of the water on the side,
The ripple of girls' laughter at the stern,
The only sounds: -when 'gan the West to burn,
And a red sun upon the seas to ride,
I stood upon the soil of Greece at last!
Oscar Wilde
Απαντώντας λοιπόν στον boga το κάπως προκλητικό σχόλιο για την Γκουμπαιντούλινα(το λαβαίνω πιο πολύ ως χιούμορ)έχω να πω οτι η συγκεκριμένη συνθέτρια κατά τη γνώμη μου είναι μορφή, αποτελεί μόνη της μια σχολή, άνοιξε δρόμο για πολλούς συνθέτες της γενιάς της και των επόμενων γενεών, κυρίως στη Ρωσία (με τις τόσες δοκιμασίες τον περασμένο αιώνα).Το οτι επιπλέον είναι και γυναίκα, για την εποχή της είναι επίσης σημαντικό.
Δεν την ανέφερα για να κουβεντιάσουμε γύρω από αυτήν,όπως θα είδες,αλλά θα το έκανα με μεγάλη μου χαρά. Έτυχε κάποια στιγμή στο Λονδίνο να παρακολουθήσω ένα 2ήμερο(αν θυμάμαι καλά)αφιερωμένο σε αυτήν και το έργο της, με συναυλίες, βίντεο, πάνελ κλπ και εκτός του ότι έμαθα πολλά άγνωστα σε μένα πράγματα, εκτίμησα πολύ περισσότερο την προσφορά της.
Post a Comment